در ابتدا قبل از معرفی رشته علوم ورزشی به مقدمه ای در ارتباط با تاریخ ورزش می پردازیم.
ورزش از زمان های بسیار دور همیشه مورد توجه انسان بوده است و انسان های گذشته برای تهیه غذای روزانه خود مجبور بودند تا به دریاها، جنگل‌ها و حتی کوه‌ها بروند و به همین دلیل به بدنی سالم و قوی نیاز داشته‌اند، داشتن سلامت جسمی و بدنی قوی و ورزیده از سمت دیگر برای مقابله با دشمنان کارایی زیادی برای آدمی داشته است از این رو انسان در زمان گذشته همیشه در حال تمرین و ورزش بوده است. تاریخچه ورزش به سال های بسیار دور یعنی حدود ۲۵۰۰ سال پیش از تولد میلاد مسیح بر می‌گردد که ورزش برای درمان بسیاری از بیماری‌ها و همچنین افزایش عمر توسط افراد چینی به کار گرفته می شده. ورزش در بین ملل گوناگون در زمان های دور مورد توجه قرار می گرفته است اما گفته شده است که ورزش توسط یونانی‌ها توسعه یافته و به درجات بالاتری رسیده است.
معرفی رشته علوم تربیتی
ورزش در ایران نیز از دیرباز تا کنون مورد توجه بوده است و ایرانیان به سلامت جسمی خود اهمیت بالایی می داده‌اند که بنا بر گفته هرودوت مورخ مشهور یونان ایرانیان از سه سالگی تا ۲۰ سالگی سه چیز را می آموختند که عبارتند از:
- سوارکاری
- تیراندازی
- راستگویی
هرودوت هم چنین می گوید جوانان از طلوع صبح به تمریناتی مانند دویدن، پرتاب سنگ، سوارکاری و پرتاب نیزه می پرداختند.
معرفی رشته علوم ورزشی
همانطور که متوجه شده‌اید ورزش از قدیم تا کنون در زندگی انسان مهم بوده است و ایرانیان از دیرباز به ورزش علاقه مند بوده و برای آن اهمیت ویژه ای قائل می شدند و آموزش ورزش‌هایی چون: شنا،سوارکاری،تیراندازی در خارج از محیط های دانشگاهی رواج داشته است که از این رو رشته ای تحت عنوان رشته تربیت بدنی در سال ۱۳۴۵ نخستین بار توسط دانشگاه تهران در دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی اقدام به جذب دانشجو نمود.
با گذشت زمان این رشته توسعه بیشتری پیدا کرد و رشته های جدیدتری به آن افزوده شد و امروزه این رشته تحت عنوان رشته علوم ورزشی در دانشگاه های ایران تدریس می شود. رشته علوم ورزشی از بین هر سه گروه داوطلبان ریاضی، تجربی و انسانی در این رشته دانشجو می پذیرد.
هدف از تربیت دانشجویان
در رشته علوم ورزشی هدف تربیت کارشناسانی است که از یک سمت در حد یک پزشکیار با جسم و بدن انسان آشنا شوند. از طرفی دیگر بتواند تنش‌ها و واکنش های بدنی انسان را بشناسد و به عنوان یک مربی با دانش آموزان و ورزشکاران به درستی تمرین و برخورد نماید. دانشجویان رشته علوم ورزشی برای شناخت بدن انسان دروس پایه ای از رشته های پزشکی را فرا می‌گیرند و در سمت دیگر دروسی مبنی بر حوزه علوم تربیتی را نیز باید آموزش ببینند.
در رشته علوم ورزشی بیشتر دروس به صورت عملی بوده زیرا دانشجویان این رشته باید با کسب علم و مهارت و توانایی های به دست آمده در طی دوران تحصیل در رشته های مختلف ورزشی مهارت کسب کرده و علاوه بر این توانایی تحقیق در حوزه علوم ورزشی را نیز به دست آورند. هدف اصلی این رشته تربیت یک مربی حرفه ای در حوزه مسائل ورزشی می باشد.
باید توجه داشته باشید که رشته علوم ورزشی را رشته ای سطحی ندانید، زیرا برخی بر این باورند که این رشته تنها ورزش را شامل می شود در صورتی که این باوری غلط است. دانشجوی رشته علوم ورزشی، علومی تلفیقی از دو دانش تجربی و انسانی را مطالعه می کند و علاوه بر این با فیزیولوژی کامل بدن انسان آشنا می شود و باید به دنبال راه هایی برای بهبود آن باشد،هم چنین دانش علوم ورزشی به دنبال جلوگیری از برخی نارسایی‌ها و اختلالات جسمانی می باشد و این رشته به مسائل تربیتی و پرورشی نیز می پردازد.
چه افرادی می توانند در رشته علوم ورزشی تحصیل کنند؟
دانش آموزان رشته های ریاضی، تجربی و انسانی می توانند این رشته را در فرم انتخاب رشته خود انتخاب کنند. اما همیشه اصل بر این است، که در بخش انتخاب رشته علاقه داوطلب در اولویت کار قرار دارد زیرا عدم علاقه به رشته انتخابی سبب ناکامی و عدم موفقیت می شود و در بسیاری از موارد منجر به انصراف از دانشگاه نیز گردیده است. پس توجه داشته باشید برای انتخاب رشته علوم ورزشی باید به ورزش علاقه بسیاری داشته باشید و به عبارتی ورزشکار باشید و داشتن جسمی سالم در این رشته ضروری می باشد.
آموزش انتخاب رشته کنکور، کلیک کنید
معرفی رشته علوم تربیتی
تفاوت این رشته و رشته تربیت بدنی
در این بخش برای آگاهی بیشتر شما لازم دانستیم تا متذکر شویم که دو رشته علوم ورزشی و تربیت بدنی با یکدیگر تفاوت دارند. ضمن نزدیکی این دو رشته با یکدیگر به دلیل نشات گیری از یک علم با این حال، نباید این دو را یکی دانست چرا که در رشته علوم ورزشی دانشجویان در کنار فعالیت های فیزیکی و عملی، مسائل و تئوری های ورزشی را نیز آموزش می بینند در صورتی که دانشجویان رشته تربیت بدنی مجموعه ای از فعالیت های بدنی و ورزشی را تنها به صورت فیزیکی آموزش می بینند.
با توجه به این که رشته علوم ورزشی شاخه ای وسیع تر و گسترده تر را شامل می شود. فارغ التحصیلان این رشته نسبت به رشته تربیت بدنی دارای بازار کار بهتری نیز خواهند بود.
ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا
فارغ التحصیلان پس از اخذ مدرک کارشناسی خود امکان ادامه تحصیل در مقاطع ارشد و دکترا را نیز دارند و این رشته در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دارای گرایش های متنوعی می باشد که داوطلب متناسب با علاقه خود می تواند در یکی از حوزه‌ها ادامه تحصیل دهد.
گرایش های کارشناسی ارشد
- فیزیولوژی ورزشی
- رفتار حرکتی
- آسیب شناسی و حرکات اصلاحی
- روان شناسی ورزشی
- بیومکانیک ورزشی
- مدیریت ورزشی
بازار کار رشته علوم ورزشی
چنانچه قصد انتخاب این رشته را دارید آگاهی از بازار کار رشته و شغل آینده نیز اهمیت ویژه ای دارد و باید در این خصوص نیز اطلاعات کاملی را داشته باشید. رشته علوم ورزشی با توجه به وسعتی که دارد فارغ التحصیلان این رشته اغلب بیکار نمی مانند؛ اما همیشه این نکته را گفته ایم که بازار کار در تمامی رشته‌ها تا حد بسیار زیادی به علم،توانایی و میزان مهارتی که دانشجو در طی دوران تحصیل کسب کرده است دارد.
کارشناسان این رشته می توانند برای تدریس ورزش در رشته‌های مختلف در مراکز آموزشی، مدارس، باشگاه‌ها و یا به صورت خصوصی و نیمه خصوصی مشغول به کار شوند و هم چنین کار کردن در مکان های زیر نیز برای فارغ التحصیلان این رشته امکان پذیر است:
- سازمان های دولتی
- فدراسیون های ورزشی
- نهاد های انقلابی
- مراکز ورزشی و درمانی جانبازان و معلولین
- وزارتخانه‌ها (بخش تربیت بدنی)
دروس دانشگاهی
تا اینجا رشته علوم ورزشی را از تمامی جوانب برایتان بررسی کرده و سعی کردیم تا به تمامی سوالات و ابهامات ذهنی شما پاسخ دهیم اکنون برای آشنایی بیشتر با این رشته به معرفی دروس دانشگاهی آن می پردازیم:
دروس عمومی
- مبانی نظری اسلام
- ادبیات فارسی
- زبان عمومی
- اخلاق اسلامی
- تاریخ و تمدن اسلامی
- آشنایی با منابع اسلامی
دروس پایه
- شیمی
- فیزیک
- آمار توصیفی
- زیست شناسی
- کمک های اولیه
- آناتومی انسانی
- فیزیولوژی انسانی
- روانشناسی عمومی
- بهداشت و ورزش
دروس نظری تخصصی
- اصول و مبانی تربیت بدنی و علوم ورزشی
- تاریخ تربیت بدنی
- روش آموزش تربیت بدنی
- متون خارجی تخصصی ۱
- آشنایی با روش تحقیق
- یادگیری و کنترل حرکتی
- رشد و تکامل حرکتی
- حرکات اصلاحی
- حرکت شناسی
- سنجش و اندازه گیری در تربیت بدنی
- آسیب شناسی ورزشی
- بیومکانیک ورزشی
- تغذیه و ورزش
- فیزیولوژی ورزشی ۱
- فعالیت بدنی و تندرستی
- حقوق و اخلاق ورزشی
دروس عملی تخصصی
- آمادگی جسمانی ۱ و ۲
- دو و میدانی
- شنا ۱ و ۲
- فوتبال
- ژیمناستیک
- کشتی
- بسکتبال
- والیبال
- هندبال
- تنیس روی میز
- بدمینتون
- آشنایی با نجات غریق
دروس نظری
- استعداد یابی در ورزش
- روش های آموزش در ورزش
- مبانی اجتماعی فرهنگی ورزش
- روان شناسی ورزشی
- فیزیولوژی ورزشی ۲
- اصول و نظریه های مربیگری ورزشی
- علم تمرین
- ترکیب بدن و کنترل وزن
- طراحی برنامه های ورزشی
- تربیت بدنی و ورزش تطبیقی
- مبانی فیزیولوژیکی حرکات انسان
- تمرین درمانی و توانبخشی ورزشی
- زن و ورزش
- دارو و ورزش
دروس عملی انتخابی
- آمادگی جسمانی ۳
- ورزش تخصصی ۱ و ۲
- تنیس
- هاکی
- وزنه برداری
- ورزش های رزمی
- اسکی
- اسکیت
- ورزش های تفریحی
- شطرنج
- دوچرخه سواری
- واترپلو
- شیرجه
- اسب سواری
- قایق رانی
- ورزش های بومی و سنتی
- فعالیت های موزون
- حرکات نمایشی در جشن ها و مراسم ورزشی
دانشجویان رشته علوم ورزشی برای اخذ مدرک کارشناسی خود در کل موظف به گذراندن ۱۳۲ واحد درسی می باشند.
دانشگاه‌ها و ظرفیت پذیرش هر دانشگاه در رشته علوم ورزشی:
یکی دیگر از عوامل مهم در انتخاب رشته اطلاع از دانشگاه های ارائه دهنده و ظرفیت پذیرش هر دانشگاه می باشد که به عنوان مطلب نهایی در جدول زیر اسامی دانشگاه های ارائه دهنده رشته علوم ورزشی و ظرفیت پذیرش هر دانشگاه را در کنکور سراسری ۹۸ برایتان جمع آوری کرده ایم که به شرح زیر می باشد:
| نام دانشگاه | دوره تحصیلی | ظرفیت پذیرش نیمسال اول | ظرفیت پذیرش نیمسال دوم |
| دانشگاه اراک | روزانه | ۳۶ – ۱۸ مرد و ۱۸ زن | – |
| دانشگاه ارومیه | روزانه | – | ۳۰ – ۱۵ زن و ۱۵ مرد |
| دانشگاه اصفهان | روزانه | ۱۲مرد | – |
| دانشگاه اصفهان | روزانه | ۱۲ زن | – |
| دانشگاه اصفهان | نوبت دوم | ۹ مرد | – |
| دانشگاه اصفهان | نوبت دوم | ۹ زن | – |
| دانشگاه الزهرا | روزانه | ۳۳ زن | – |
| دانشگاه ایلام | روزانه | ۱۸ – ۹ مرد و ۹ زن | – |
| دانشگاه بیرجند | روزانه | ۳۶ – ۱۸ مرد و ۱۸ زن | – |
| دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)-قزوین | روزانه | – | ۱۶ – ۸ مرد و ۸ زن |
| دانشگاه تبریز | روزانه | ۱۸ – ۱۲ زن و ۶ مرد | – |
| دانشگاه تبریز | نوبت دوم | ۱۱ – ۷ زن و ۴ مرد | – |
| دانشگاه جهرم | روزانه | ۲۲ – ۱۱ زن و ۱۱ مرد | – |
| دانشگاه حکیم سبزواری-سبزوار | روزانه | ۲۲ – ۱۱ زن و ۱۱ مرد | – |
| دانشگاه خوارزمی تهران | روزانه | ۲۴ مرد | – |
| دانشگاه زابل | روزانه | ۲۴ | – |
| دانشگاه زنجان | روزانه | ۳۶ – ۱۸ مرد و ۱۸ زن | – |
| دانشگاه زنجان | نوبت دوم | ۸ – ۴ زن و ۴ مرد | – |
| دانشگاه سمنان | روزانه | ۲۷ – ۱۵ زن و ۱۲ مرد | – |
| دانشگاه سمنان | نوبت دوم | ۱۲ – ۶ زن و ۶ مرد | – |
| دانشگاه سیستان و بلوچستان-زاهدان | روزانه | ۱۸ | – |
| دانشگاه شهر کرد | روزانه | ۲۰ – ۱۰ زن و ۱۰ مرد | – |
| دانشگاه شهر کرد | نوبت دوم | ۲ – ۱ زن و ۱ مرد | – |
| دانشگاه شهید باهنر کرمان | روزانه | ۳۶ – ۱۸ زن و ۱۸ مرد | – |
| دانشگاه شهید بهشتی تهران | روزانه | ۳۲ – ۱۶ زن و ۱۶ مرد | – |
| دانشگاه شهید چمران اهواز | روزانه | ۲۱ – ۱۰ زن و ۱۱ مرد | – |
| دانشگاه شیراز | روزانه | ۱۸ – ۹ زن و ۹ مرد | – |
| دانشگاه فردوسی مشهد | روزانه | ۲۴ – ۱۲ زن و ۱۲ مرد | – |
| دانشگاه فردوسی مشهد | نوبت دوم | ۱۲ – ۶ زن و ۶ مرد | – |
| دانشگاه قم | روزانه | ۳۶ – ۱۸ زن و ۱۸ مرد | – |
| دانشگاه کاشان | روزانه | ۹ مرد | |
| دانشگاه کردستان-سنندج | روزانه | – | ۲۸ – ۱۴ زن و ۱۴ مرد |
| دانشگاه گیلان-رشت | روزانه | ۳۶ – ۱۸ زن و ۱۸ مرد | – |
| دانشگاه گیلان-رشت | نوبت دوم | ۱۲ – ۶ زن و ۶ مرد | – |
| دانشگاه لرستان-خرم آباد | روزانه | ۲۴ – ۱۲ زن و ۱۲ مرد | – |
| دانشگاه مازندران- بابلسر | روزانه | ۳۶ – ۱۸ مرد و ۱۸ زن | – |
| دانشگاه مازندران- بابلسر | نوبت دوم | ۲۴ – ۱۲ زن و ۱۲ مرد | – |
| دانشگاه محقق اردبیلی-اردبیل | روزانه | ۳۶ – ۱۸ زن و ۱۸ مرد | – |
| دانشگاه محقق اردبیلی-اردبیل | نوبت دوم | ۱۲ – ۶ زن و ۶ مرد | – |
| دانشگاه نیشابور | روزانه | ۲۴ – ۱۲ زن و ۱۲ مرد | – |
| دانشگاه ولی عصر(عج)-رفسنجان | روزانه | ۲۴ زن | – |
| دانشگاه هرمزگان-بندرعباس | روزانه | ۱۸ – ۹ مرد و ۹ زن | – |
| دانشگاه یزد | روزانه | ۲۰ – ۱۰ زن و ۱۰ مرد | – |
با توجه به جدول بالا ظرفیت پذیرش در رشته علوم ورزشی در سال ۹۸ حدود ۹۳۷ داوطلب در دانشگاه های سراسر کشور بوده است و توجه داشته باشید که ظرفیت گفته شده مربوط به داوطلبان رشته علوم انسانی بوده و ظرفیت پذیرش از بین داوطلبان ریاضی و تجربی متفاوت می باشد.