دانش بیوتکنولوژی استفاده همزمان از دانش علوم پایه و فنی و مهندسی برای استفاده از توانمندیهای اکوسیستمهای زیستی برای تولید محصولات و فرآوردههای مختلف دارویی، کشاورزی، مواد غذایی و همچنین استفاده کاربردی از این علوم و فناوریها برای کشف روش و راهکارهای نوین درمان، تشخیص و پیشگیری بیماریهای مختلف در پزشکی است. بسیاری از بیماریهایی که در گذشته لاعلاج محسوب میشدند مانند بیماری ارثی هموفیلی، امروزه و با استفاده از متدهای بیوتکنولوژی مانند ژن درمانی در کشور انگلستان، به صورت کامل بهبود پیدا میکنند.
بیوتکنولوژی تحولی بزرگ در حوزههای دارویی، درمانی، غذایی، کشاورزی و محیط زیست برای کشورهای دارنده این دانش به وجود آورده است. در حوزه درمانی میتوان به درمان انواع بیماریها مانند ساخت واکسن کرونا و…. اشاره کرد. در حوزه ساخت دارو به طور مثال داروی فاکتور 8 ریکامبیننت در ایران هم توسط این دانش و در دنیا تمام فاکتورهای انعقادی خون تولید میشود. اثر بخشی داروها با نیمه عمر زیاد از دیگر مزایای داروهای جدید و فناورانه است.
امروز استفاده از دانش بیوتکنولوژی به عنوان راهبرد استراتژیک در مدیریت کلان سیستم دارو، درمان، کشاورزی، بیو تروریسم، اپیدمیولوژی و …. تبدیل شده است. بسیاری از هزینههای اقتصادی ناشی از همه گیری بیماریها و درمان آنها با استفاده از بیوتکنولوژی کاهش یافته است.
رشته بیوتکنولوژی از دهه 70 شمسی در ایران به عنوان راهبرد ملی تعریف شد. آغاز فعالیت موسسات تحقیقاتی، پژوهشی و درمانی مانند موسسه رویان در این سالها پایهریزی شد. ثمرات این برنامه ریزی را در از بین بردن یا به حداقل رسیدن ناباروری در کشور، ساخت داروهای انعقادی با استفاده از شیر حیوانات، اولین حیوانات شبیه سازی شده و …. را امزوزه برداشت میکنیم.
از سیاستهای این راهبرد، برنامهریزی برای تربیت نیروهای متخصص در گرایشهای مختلف بیوتکنولوژی بوده است. رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی از سال 1374 در دانشگاه تهران و توسط اساتید مجرب پایه ریزی و مقدمات برگزاری آن پردازش شد. در این راستا و با اشراف به دو ویژگی این دوره، یعنی پیوستگی فرآیند آموزش بعد از دیپلم متوسطه تا مرحله دکتری (.Ph.D) و در بر داشتن قلمرو آموزشی برای حوزههای مختلف علوم پایه و فنی مهندسی، برنامه ریزی نظام آموزشی دوره، تعیین واحدهای درسی و تدوین سرفصلهای دروس صورت پذیرفت. این برنامه در اردیبهشت سال 1377 به تصویب شورای هدایت استعدادهای درخشان وزارت علوم رسید و با توجه به نقش و جایگاه محوری دانشگاه تهران، جهت اجرا به دانشکده علوم دانشگاه تهران ابلاغ گردید.
معرفی رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
فهرست مطالب
- معرفی رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- اهمیت تربیت متخصصان در حوزه بیوتکنولوژی
- نحوه پذیرش و تحصیل در دوره دکترای پیوسته بیوتکنولوژی دانشگاه تهران
- مشخصات دوره آموزشی دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- مراحل آموزشی برای اخذ مدرک رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- مراحل پژوهشی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- مقررات خاص دوره دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- چگونگی اخذ و گذراندن دروس رشته دکتری پیوسته بیو تکنولوژی
- نحوه ورود دانشجویان از مرحله آموزشی به پژوهشی
- اخراج از رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- معرفی دروس رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- دروس عمومی رشته دکترا بیوتکنولوژی پیوسته
- معرفی دروس پایه رشته دکترای بیو تکنولوژی
- لیست دروس تخصصی رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- لیست دروس تخصصی انتخابی رشته بیوتکنولوژی
- دروس اختیاری رشته دکترای پیوسته بیو تکنولوژی
- معرفی درس ریاضی 1 Calculus رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- سرفصلها و مباحث درس ریاضی 1
- معرفی درس ریاضی عمومی 2 Calculus
- سرفصل مباحث آموزشی ریاضی 2 در رشته بیوتکنولوژی
- شیمی عمومی General Chemistry
- سرفصل مباحث و سرفصل شیمی عمومی
- آزمایشگاه شیمی عمومی General Chemistry Lab
- زیست شناسی عمومی 1 General Biology 1
- مباحث و سرفصل درس زیست شناسی عمومی
- آزمایشگاه زیست شناسی عمومی
- مبانی ژنتیک و تکامل Principals of genetics & evolution
- مباحث و سیلابس تدریس مبانی ژنتیک و تکامل
- فیزیولوژی پزشکی Medical Physiology در بیوتکنولوژی
- مباحث و سرفصل دروس فیزیولوژی پزشکی
- معرفی درس شیمی فیزیک Physical Chemistry
- مباحث و سرفصلهای درس شیمی فیزیک
- بیو شیمی ساختمانStructural Biochemistry
- مباحث و سرفصل درس Structural Biochemistry
- معرفی درس متابولیسم Metabolism رشته بیوتکنولوژی
- مباحث و سرفصل درس متابولیسم
- روش های بیو شیمی و دستگاهها Biochemical Methods
- سرفصل دروس روشهای بیوشیمی ئ دستگاهها
- آمار زیستی در بیوتکنولوژی Biostatistics
- زیست شناسی سلولی مولکولی1 Molecular Biology of the Cell
- مباحث و سرفصل تدریس در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- منابع و رفرنسهای آموزشی
- زیست شناسی سلولی مولکولی2 Molecular Biology of the Cell
- مباحث و سرفصل تدریس
- مبانی بیوتکنولوژی Essentials of Biotechnology
- مباحث و سرفصل مبانی بیوتکنولوژی
- منابع و رفرنسهای پیشنهادی
- مکانیک سیالات در سیستمهای زیستی Fluid Mechanics in Biological Systems
- مباحث و سرفصلهای تدریس
- پدیدههای انتقال در سیستمهای زیستی Transport Phenomena in Systems Bio
- مباحث سرفصل درس Transport Phenomena in Systems Bio
- معرفی درس ویروس شناسی Virology
- حیوانات آزمایشگاهی Laboratory Animals
- مباحث و سرفصل دروس حیوانات آزمایشگاهی
- منابع و رفرنسها
- مهندسی بافت و زیست مواد Tissue Engineering and Biomaterials
- مباحث و سرفصل های مهندسی بافت و زیست مواد
- معرفی رشته مهندسی پزشکی، بازار کار و ادامه تحصیل
- ایمنی درمانی، سلول درمانی، ژن درمانی Immune, Cell and Gene Therapy
- مباحث و سرفصلهای تدریس
- کارآفرینی در بیوتکنولوژی Biotechnology Entrepreneurship
- مباحث و سرفصل دروس کارآفرینی در بیوتکنولوژی
- بیماریهای عفونی Infectious disease دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- معادلات دیفرانسیل Differential equations دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- شیمی دارویی پیشرفته Advanced Medicinal Chemistry
- شبکههای محاسباتی عصبیArtificial Neural Networks
- مباحث و سرفصلهای شبکه عصبی دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- تعیین نقشه ژنی Gene Mapping در دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- مباحث و سرفصلهای درس تعیین نقشه ژنی
- ایمپلنتها و تجهیزات پزشکی Medical Devices and Implant
- مباحث و سرفصلهای درس
- بیوتکنولوژی درمان ناباروری Biotechnology treatment of infertility
- مباحث و سرفصل تدریس
- ژنتیک تولید مثل و تشخیص قبل از تولد
- مباحث و سرفصل تدریس
- زیست شناسی سرطان و تومور Cancer and tumour biology
- مباحث و سرفصلهای تدریس سرطان و تومور
- معرفی دانشگاههای برتر دنیا در رشته بیوتکنولوژی
- رتبه قبولی رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
رشته دکتری پیوسته بیوتکنولوژی در ایران که فعلا فقط توسط دانشگاه تهران به صورت پیوسته ارائه میشود، دوره آموزشی میان رشته ای و یا اگر بخواهیم در استخدام کلمات دقیق تر باشیم، فرا رشتهای است. منظور از این واژه را میتوان این گونه تعریف کرد که، رشته ای که پا را از علوم تشکیل دهنده خود مانند زیست شناسی، ریاضی، فیزیک، کامپیوتر، هوش مصنوعی، شیمی و …. فرا تر گذاشته و با استفاده از تمام این علوم، راهکارهای جدید پیش پای سلامت و زندگی بهینه انسان میگذارد.
رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی متناسب با تواناییهای دانشجویان برتر به صورت بسیار منظم، پیوسته و فشرده آماده شده است؛ با توجه به آنکه دانش بیوتکنولوژی جایگاهی ویژه در کشور دارد و نیروی متخصص در این حوزه اندک هستند، ایجاد و راه اندازی دورهای ویژه به نام دکترای پیوسته تخصصی با هدف تربیت مدرسین، پژوهشگران، محققینِ متخصص در این حوزه بخشی از کمبود کشور در این زمینه را برطرف خواهد کرد.
علاوه بر جذب و پرورش استعدادهای درخشان در حوزه زیستفناوری، هدف از دوره دکترای پیوسته بیوتکنولوژی را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
- تربیت نیروی انسانی پژوهشگر، متخصص، مبتکر و خلاق در گرایشهای مختلف بیوتکنولوژی متناسب با نیازهای پژوهشی و تولیدی کشور برای تولید ارزش افزوده با هدف بینیاز کردن کشور از واردات کالاهای حوزه بیوتکنولوژی مانند داروها و درمانهای جدید که هر ساله خروج ارز زیادی را به کشور تحمیل میکند.
- تربیت نیروی انسانی متخصص برای تدریس دروس حوزه بیوتکنولوژی و رفع کمبود نیروی انسانی متخصص در این زمینه
- نیاز به تأمین پژوهشگر برجسته و آشنا با تمامی ابعاد پژوهش و آموزش در این حوزه و پیشرفتهای روز دنیا جهت دستیابی به فناوریهای نوین زیستی
- تربیت اساتید برای رشته زیست فناوری در مقطع کارشناسی برای بسط و گسترش این رشته برای تربیت کارشناسان و محققان
اهمیت تربیت متخصصان در حوزه بیوتکنولوژی
مطالعات جهانی و داخلی نشان دهنده تبدیل حوزه بیوتکنولوژی به عنوان قلمرو حساس، راهبردی و استراتژیک در همه کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، شده است. این حوزه مانند صنایع دفاعی باید در اختیار متخصصان متعهد داخلی باشد تا علاوه بر، ایجاد گردش مالی چند صد میلیارد دلاری فرآوردههای بیولوژیک مورد استفاده در صنایع غذایی، پزشکی، کشاورزی و محیط زیست در کشور، در مواردی مانند نفوذ بیولوژیک، ترور بیولوژیک، جنگهای بیولوژیک خود کفا شود.
در ایران و اغلب کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته، فناوریهای زیستی به عنوان مجموعه فعالیتهایی شناخته میشوند که میتوانند از لحاظ اقتصادی جایگزین درآمدهای نفتی شده، وابستگی کشور را در زمینه نیاز به مواد دارویی، مواد تشخیص طبی، واکسنها (مانند واکسن کرونا که در گذشته اثرات مخرب نبود آن را در کشور دیدیم یا تب دنگی که احتمالا در سال آینده اپیدمی خواهد شد)، آنزیمها و محصولات کشاورزی و دامی، کاهش داده و همچنین در حفظ محیط زیست و استحصال مواد معدنی از منابع متعدد کشور نقشی موثر داشته باشند.
به دلیل حساسیت استراتژیک بیوتکنولوژی مانند صنایع دفاعی مانند رادارها، سامانههای موشکی و …. محدودیتهای بسیاری از سمت دولتهای سلطهگر جهانی مانند آمریکا و اسرائیل و… اعمال شده است. جالب است بدانید که بیشتر سرمایهگذاری های تحقیقاتی و پژوهی در حوزه بیوتکنولوژی، ساخت داروها، بیو تروریسم توسط مالکان یهودی و صاحب قدرت جهان انجام شده است.
توسعه بیوتکنولوژی در ایران نیازمند نیروی انسانی خلاق، مبتکر، متخصص و متعهد است تا بتواند ضمن انتقال تکنولوژی به کشور، متناسب با شرایط محیط و محدودیتها مانند تحریم همه جانبه و نیازها، نوآوری و ابداع را سرلوحه کار خود قرار دهند.
نحوه پذیرش و تحصیل در دوره دکترای پیوسته بیوتکنولوژی دانشگاه تهران
دانشجویان رشته دکترای پیوسته بیو تکنولوژی از بین داوطلبان که به صورت نیمه متمرکز پس از برگزاری مصاحبه و با بررسی سوابق آموزشی و میزان علاقه متقاضی پذیرش میشوند. متقاضیانی که به مصاحبه دعوت میشوند از میان افراد زیر هستند:
- رتبههای برتر در آزمون سراسری که در فرم انتخاب رشته خود این رشته را قرار داده باشند با معرفی سازمان سنجش آموزش کشور
- احراز کنندگان رتبه در المپیادهای جهانی و طلا در المپیادهای کشوری که توسط سازمان سنجش آموزش کشور در صورت اعلام علاقه به دانشگاه معرفی میشوند.
توجه مهم: با توجه به ظرفیت بسیار پایین این رشته، به رتبههای برتر توصیه میشود بعد از مطالعه این مقاله و احساس علاقمندی به تحصیل در این رشته، در فرم انتخاب رشته اولویت 1 را برای این رشته محل در نظر بگیرند.
مشخصات دوره آموزشی دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
طول دوره و ساختار نظام آموزشی دکترای پیوسته بیوتکنولوژی طبق مصوبه جدید وزارت علوم که در دانشگاه تهران برگزار میشود به شرح زیر است:
- طول دوره دکترای پیوسته بیوتکنولوژی (Straight PhD in Biotechnology) به مدت 16 نیمسال تحصیلی معادل 8 سال تحصیلی است.
- دوره دکترای پیوسته بیوتکنولوژی دارای 5 نیمسال اضافه سنوات مجاز میباشد.
- دوره دکترای پیوسته بیوتکنولوژی از دو مرحله آموزشی و پژوهشی تشکیل شده است.
مراحل آموزشی برای اخذ مدرک رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- مرحله آموزشی شامل 164 واحد درسی از بین دروس عمومی، پایه، اصلی، تخصصی و اختیاری است.
- طول مرحله آموزشی 8 نیمسال و سنوات اضافی مجاز در این مرحله، 2 نیمسال است.
- حداقل نمره قبولی دروس 12 و حداقل معدل قابل قبول در هر نیمسال 14 است.
- دانشجو موظف است تا پایان ترم 7، استاد راهنمای خود برای شروع مرحله پژوهشی را به گروه معرفی کند.
- حداقل و حداکثر تعداد واحدهای قابل اخذ در هر نیمسال آموزشی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی، مستقل از معدل نیمسال قبل، 12 و 24 واحد است.
مراحل پژوهشی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- مرحله پژوهشی شامل 30 واحد عملی متشکل از یک پایاننامه به ارزش 6 واحد و یک رساله به ارزش 24 واحد است.
- طول مرحله پژوهشی 8 نیمسال و سنوات اضافی مجاز در این مرحله، 5 نیمسال است. دانشجویان مجاز به تحصیل تا 5 ترم یا نیمسال در مجموع دوره یعنی مراحل آموزشی و پژوهشی هستند.
- مهلت مجاز برای تصویب پروپوزال پایاننامه 6 واحدی، پایان نیمسال اول مرحله پژوهشی است.
- مهلت مجاز برای دفاع از پایان نامه 6 واحدی، 2 نیمسال بوده که یک نیمسال مجاز به تمدید است.(جمعاً 3 نیم سال بعد از اتمام مرحله آموزشی)
- شرط ارائه پروپوزال رساله 24 واحدی مشروط به کسب حداقل نمره 16 در آزمون جامع است.
- زمان مجاز برای تصویب رساله 24 واحدی، یک ترم بعد از دفاع از پایان نامه است.
- دانشجویان رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی فرصت دارند از زمان ورود به مرحله پژوهشی تا یک نیمسال بعد از دفاع از پایان نامه، دو نوبت در آزمونهای جامعی که گروه بیوتکنولوژی برگزار میکند، شرکت کنند. نمره آزمون جامع در اولین نیم سال بعد از دفاع از پایان نامه در کارنامه دانشجو ثبت خواهد شد.
- شرط دفاع از رساله دکتری و فارغ التحصیلی دانشجویان رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی، نوشتن و انتشار یک مقاله برگرفته از رساله دکترا به عنوان نویسنده اول، در مجلات معتبر Web of Science Master Journal list و کسب حداقل نمره (Q2 (Quartile Score طبق نظام رتبه بندی SJR میباشد.
مقررات خاص دوره دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
به دلیل این که این رشته از میان رتبههای برتر رشته تجربی، رشته ریاضی و همچنین مدال آوران المپیادهای ریاضی، فیزیک، شیمی، زیست دانشجویان را پذیرش میکند، بنابراین قوانین ویژه ای برای پوشش رشتههای ورودی مختلف در نظر گرفته شده است که در ادامه آنها مرور میکنیم:
چگونگی اخذ و گذراندن دروس رشته دکتری پیوسته بیو تکنولوژی
با توجه به تفاوت قابلیتهای دانشجویان در دروس مختلف از نقطه نظر علایق و استعدادهای شخصی و همچنین سوابق تحصیلی ( مانند رشته تجربی، ریاضی یا المپیاد)، انتخاب و گذراندن دروس به 2 صورت زیر امکان پذیر است.
- ثبت نام و اخذ درس، شرکت در کلاسها و پاس شدن امتحان کلاس با نمره قبولی 12 و بیشتر
- ثبت نام و اخذ درس و برگزاری امتحان و کسب نمره 12 و بالاتر قبل از شروع ترم (واضح است که دانشجویانی که به طور مثال از المپیاد شیمی وارد این رشته شدهاند، دروس مربوط به شیمی را قبلا آموخته و یا در مطالعه و یادگیری آن مشکلی ندارند؛ بنابراین این فرصت به دانشجویان داده شده است که با اخذ نمره قبولی بدون شرکت در کلاس دروس خود را بگذرانند.)
نحوه ورود دانشجویان از مرحله آموزشی به پژوهشی
1) اتمام موفقیت آمیز مرحله آموزشی و کسب حداقل معدل 15 در مرحله آموزشی
2) شرکت در آزمونهای معتبر بین المللی زبان انگلیسی به شرح زیر:
- آزمون تافل به صورت کاغذی PBT و کسب نمره حداقل 550
- آزمون زبان تافل کامپیوتری CBT و کسب حداقل نمره 213
- آزمون تافل اینترنتی iBT و کسب نمره حداقلی 79
- کسب حداقل نمره 5/5 از آزمون زبان آیلتس
- کسب نمره حداقلی 550 از آژمون زبان TOLIMO
- کسب نمره حداقل 70 از آزمون زبانMSRT
- یا کسب نمره حداقل 14 از آزمون زبان دانشگاه تهران
اخراج از رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
رشته دکترای پیوسته بیو تکنولوژی همان طور که در ابتدا هم گفته شد، یکی از رشتههای استراتژیک در هر کشور و دانشگاه است، بنابراین قوانین خاصی هم برای به اتمام رساندن دوره برای آن در نظر گرفته میشود. دانشجویان این رشته باید با آگاهی کامل از برنامه درسی و پژوهشی این رشته به آن ورود کنند.در ادامه موارد اصلی که منجر به اخراج دانشجو میشود را میبینیم:
- در صورتیکه در مرحله آموزشی، معدل دانشجو در دو نیمسال متوالی و یا سه نیمسال غیر متوالی کمتر از 14(مشروط) شود، ادامه تحصیل دانشجو از حالت پیوسته خارج شده و مشمول ضوابط آموزشی دوره کارشناسی ناپیوسته دانشگاه میشود. در این شرایط، با رعایت تمامی ضوابط آموزشی کارشناسی ناپیوسته دانشگاه تهران، در صورت گذراندن 130 واحد از دروس مرحله آموزشی و به شرط گذراندن تمام دروس عمومی، پایه و اصلی، به دانشجو مدرک کارشناسی بیوتکنولوژی داده میشود.
- اگر بعد از اتمام مرحله آموزشی معدل کل دانشجو کمتر از 15 باشد، امکان ادامه تحصیل و ورود به مرحله پژوهشی را نداشته و با مدرک کارشناسی از دوره خارج میشود.
- دانشجویانی که یک بار در آزمون جامع اعلام شده از طرف گروه شرکت کنند و یا موفق به کسب نمره قبولی در این آزمون نشوند، حداکثر یک بار دیگر فرصت شرکت در آزمون جامع را خواهند داشت. در صورت عدم موفقیت مجدد، به شرط پاس شدن 164 واحد از دروس مرحله آموزشی و دفاع از پایاننامه ارشد، به این دانشجو مدرک کارشناسی ارشد پیوسته بیوتکنولوژی داده شده و دانشجو از شرکت در مراحل بعدی تحصیل و گرفتن مدرک دکترا باز میماند.
معرفی دروس رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
دانشجویان این رشته با رعایت قوانین و ضوابط که در قبل اشاره شد باید واحدهای ارائه شده توسط دانشگاه را با موفقیت و کسب نمره بالای 12 از جداول زیر اخذ و پاس کنند.
دروس عمومی رشته دکترا بیوتکنولوژی پیوسته
دانشجویان در تمام رشته ها ملزم به گذراندن 22 واحد درس عمومی هستند که از بین دروس جدولهای زیر انتخاب میشوند:
دروس معارف اسلامی را هم باید طبق دستورالعمل و معرفی دانشگاه از جدول زیر انتخاب کرد.
معرفی دروس پایه رشته دکترای بیو تکنولوژی
دروس پایه درسهایی هستند که یادگیری آنها برای اخذ و درک مطالب دروس اصلی ضروری است.
- رياضي عمومي 1
- رياضي عمومي 2
- شيمي عمومی
- آزمايشگاه شيمی عمومی
- فيزيک عمومی 1
- آزمايشگاه فيزيک عمومی 1
- فيزيک عمومی 2
- آزمايشگاه فيزيک عمومی 2
- زيست شناسی عمومی 1
- آزمايشگاه زيست شناسی عمومی
- مبانی ژنتيک و تکامل در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
دروس ریاضی عمومی 1و2، همچنین دروس فیزیک عمومی 1و2 در اغلب رشتههای گروه فنی و مهندسی به عنوان دروس پایه وجود دارد. ممکن است این دروس دانشجویانی که از رشته تجربی پذیرش شده باشند را کمی به چالش بکشد.
از آنجا که این رشته به صورت پیوسته به دکترا ختم می شود، انصراف از تحصیل و … عواقب سختی خواهد داشت. بنابراین با اطلاعات کامل این رشته را در فرم انتخاب رشته کنکور خود وارد کنید.
معرفی رشته بیوتکنولوژی و رتبه قبولی
رشته بیوتکنولوژی را می توان به عنوان علمی نوین معرفی کرد، بیوتکنولوژی رشته ای کاربردی و میان رشته ای مهندسی-علوم پایه است. این رشته یکی از رشته های مهم و استراتژیک در کشور های پیشرفته دنیا است. با توجه به محدودیت پذیرش دانشجو در این رشته و همچنین استراتژیک بودن این رشته،بازار کار خوبی برای فارغ التحصیلان این رشته وجود دارد.
لیست دروس تخصصی رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
عنوان درس | پیش نیاز | هم نیاز |
فیزیولوژی پزشکی | زیست شناسی عمومی 1 | – |
فیزیولوژی گیاهی | زیست شناسی عمومی 1 | – |
شیمی آلی | شیمی عمومی | – |
شیمی تجزیه – محلول های آبی | شیمی عمومی | – |
شیمی فیزیک | شیمی عمومی | – |
بیوشیمی ساختمانی | شیمی عمومی | – |
آزمایشگاه بیوشیمی | – | بیوشیمی ساختمانی |
متابولیسم | بیوشیمی ساختمانی | – |
روشهای بیوشیمی و دستگاه ها | بیوشیمی ساختمانی | – |
آزمایشگاه روشهای بیوشیمی و دستگاه ها | – | روشهای بیوشیمی و دستگاه ها |
آمار زیستی | زیست عمومی و ریاضی عمومی 1و2 | – |
زیست شناسی مولکولی سلول 1 | زیست شناسی عمومی 1 | – |
زیست شناسی مولکولی سلول 2 | زیست شناسی مولکولی سلول 1 | – |
زبان برنامه نویسی | ریاضی عمومی 2 | – |
مبانی بیوتکنولوژی | ندارد | – |
بیوانفورماتیک | آمار زیستی، بیوشیمی ساختمانی | – |
زیستشناسی پروکاریوتها | زیست شناسی عمومی 1 | – |
آزمایشگاه زیستشناسی پروکاریوت ها | – | زیستشناسی پروکاریوت ها |
بیوتکنولوژی قارچ ها | زیست شناسی عمومی 1 | – |
ایمنی شناسی | متابولیسم، زیست مولکولی سلول2 | – |
ژنتیک مولکولی | مبانی ژنتیک و تکامل | – |
آزمایشگاه ژنتیک مولکولی | – | ژنتیک مولکولی |
اصول مهندسی ژنتیک | ژنتیک مولکولی | |
آزمایشگاه اصول مهندسی ژنتیک | همنیاز با اصول مهندسی ژنتیک | |
مهندسی ژنتیک پیشرفته | اصول مهندسی ژنتیک | |
مکانیک سیالات در سیستمهای زیستی | ||
فیزیک عمومی 1، شیمی فیزیک، ریاضی عمومی 2 | ||
پدیدههای انتقال در سیستمهای زیستی | مکانیک سیالات در سیستم های زیستی | |
اصول مهندسی بیوشیمی | پدیده های انتقال در سیستم های زیستی | |
کشت سلول و بافت | زیست شناسی مولکولی سلول 2 | |
همان طور که از نام دروس این رشته مشخص است،دانشجویانی که قصد انتخاب این رشته را دارند باید افرادی علاقه مند به هر دو درس ریاضی و زیست شناسی باشند.در این رشته بسیاری از دروس پایه از مهندسی برق، مهندسی شیمی، فیزیک و … وجود دارد. بنابراین دانشجویان علاقمند به تحصیل در این رشته باید از قوه پردازش و حل مسائل نیز برخوردار باشند.
معرفی رشته بیوتکنولوژی و رتبه قبولی
لیست دروس تخصصی انتخابی رشته بیوتکنولوژی
دانشجویان رشته دکترای بیوتکنولوژی باید از بین دروس زیر 26 واحد را انتخاب و پاس کنند. تشکیل کلاسها مشروط بر اعلام آمادگی 3 دانشجو برای برگزاری درس در هر ترم است.
- ویروس شناسی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- زیست شناسی تکوینی
- حیوانات آزمایشگاهی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- مهندسی بافت و زیست مواد
- سلولهای بنیادی و پزشکی ترمیمی
- ایمنی شناسی سلولی مولکولی
- ایمنی درمانی، سلول درمانی و ژن درمانی
- تکنولوژی اسیدهای نوکلئیک
- محاسبات عددی
- زیست شناسی سامانهها
- اومیک در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- نانو بیوتکنولوژی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- کشت سلول و بافت گیاهان
- مهندسی متابولیک در گیاهان
- ریاضیات کاربردی
- بیوتکنولوژی گیاهی واصلاح نباتات
- بیوتکنولوژی پروتئینها
- آنزیم شناسی
- مبانی طراحی راکتورهای زیستی
- تحلیل و طراحی آماری فرآیندها
- بیوتکنولوژی محیطی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- فرآیندهای جدا سازی زیستی
- بیوتکنولوژی اکستریموفیلها
- فیزیولوژی پروکاریوتها
- جنبههای اقتصادی و ایمنی در بیوتکنولوژی
- میکروبیولوژی صنعتی
- کارآفرینی در بیوتکنولوژی
بهترین مشاور انتخاب رشته کنکور باید چه ویژگیهایی داشته باشد
دروس اختیاری رشته دکترای پیوسته بیو تکنولوژی
عنوان درس | پیش نیاز |
پروژه | نیمسال ششم به بعد |
سمینار | نیمسال هشتم به بعد پس از تعیین استاد راهنمای پژوهشی |
آزمایشگاه کشت سلول و بافت | کشت سلول و بافت |
زیست شناسی عمومی 2 | زیستشناسی عمومی 1 |
آزمایشگاه زیست شناسی عمومی 2 | – |
میکروبیولوژی مواد غذایی | زیستشناسی پروکاریوت ها |
آزمایشگاه میکروبیولوژی صنعتی | |
شیمی دارویی | شیمی آلی |
بیماری های عفونی | ایمنی شناسی |
فارماکولوژی | شیمی دارویی |
اکولوژی میکرو ارگانیسمها | زیست شناسی پروکاریوت ها |
سامانه های میکرو الکترومکانیکی زیستی | اصول مهندسی بیوشیمی |
طراحی واحدهای تولید داروهای زیستی | مبانی طراحی راکتورهای زیستی |
روش های خالص سازی داروهای زیستی | فرآیندهای جداسازی زیستی |
ترمودینامیک محلول های غیر ایده آل | شیمی فیزیک |
مکانیک سیالات پیشرفته | مکانیک سیالات، ریاضیات کاربردی |
انتقال جرم پیشرفته | پدیده های انتقال در سیستم های زیستی ، ریاضیات کاربردی |
فرآیندهای غشایی | پدیده های انتقال در سیستم های زیستی |
بیوتکنولوژی غذایی | مبانی بیوتکنولوژی، میکروبیولوژی صنعتی، اصول مهندسی بیوشیمی |
بیوتکنولوژی نفت | مبانی بیوتکنولوژی، میکروبیولوژی صنعتی، اصول مهندسی بیوشیمی |
فراورده های تخمیری | مبانی بیوتکنولوژی، میکروبیولوژی صنعتی، اصول مهندسی بیوشیمی |
بیوتکنولوژی زیست سوخت ها | مبانی بیوتکنولوژی، میکروبیولوژی صنعتی، اصول مهندسی بیوشیمی |
بیوتکنولوژی تخمیر | اصول مهندسی بیوشیمی |
بیوتکنولوژی آب و فاضلاب | مبانی بیوتکنولوژی، اصول مهندسی بیوشیمی، میکروبیولوژی صنعتی |
ژنومیک و متاژنومیک عملکردی باکتری | زیست شناسی پروکاریوت ها |
بیوتکنولوژی جلبک ها | زیست شناسی پروکاریوت ها |
بیوانرژتیک باکتری ها | متابولیسم، زیست شناسی پروکاریوت ها |
ژنتیک مولکولی مخمرها | ژنتیک مولکولی |
ژنتیک پیشرفته پروکاریوت ها | ژنتیک مولکولی |
روش های تعیین ساختار بیومولکول ها | روشهای بیوشیمی و دستگاه ها |
بیوفیزیک سلولی مولکولی | شیمی فیزیک، زیست شناسی مولکولی سلول 2 |
ساختار و عملکرد ماکرومولکولهای زیستی | بیوشیمی ساختمانی |
نانو داروها و سامانههای انتقال دارو | نانوبیوتکنولوژی |
طراحی دارو و مدل سازی مولکولی | بیوانفورماتیک، شیمی دارویی |
شیمی دارویی پیشرفته | شیمی دارویی |
فرمولاسیون زیست داروها | بیوشیمی ساختمانی |
بیولوژی سلولی مولکولی تکوین | زیست شناسی مولکولی سلول 2 |
شبکه های عصبی محاسباتی | بیوانفورماتیک |
برنامه نویسی پیشرفته | زبان برنامه نویسی |
زیست شناسی مصنوعی | زیست شناسی سامانه ها |
آناتومی اعصاب | زیست شناسی مولکولی سلول 2 |
فارماکوژنتیک مولکولی | ژنتیک مولکولی |
کلونینگ و شبیه سازی حیوانات | مهندسی ژنتیک پیشرفته |
مهندسی بافت پیشرفته | مهندسی بافت |
بیوتکنولوژی درمان ناباروری | زیست فناوری تولید مثل |
مکانیسم مولکولی ترمیم سیستم های زیستی | سلولهای بنیادی و پزشکی ترمیمی |
مکانیسمهای مولکولی زوال سلول های عصبی | بیوتکنولوژی مولکولی و سلولی اعصاب |
ژنتیک تولید مثل و تشخیص قبل از تولد | زیست فناوری تولید مثل |
تعیین جنسیت و سیتوژنتیک | زیست فناوری تولید مثل |
نوروبیولوژی تکوین | بیوتکنولوژی مولکولی و سلولی اعصاب |
نوروبیولوژی سامانه ها | بیوتکنولوژی مولکولی و سلولی اعصاب |
رفتار شناسی جانوران | فیزیولوژی پزشکی |
مکانیسم مولکولی فتوسنتز | متابولیسم |
زیست مولکولی برهم کنش گیاه و سایر عوامل زیستی | بیوتکنولوژی گیاهی و اصلاح نباتات |
زیست شناسی سرطان و تومور | ایمنی شناسی سلولی مولکولی |
درمان های فردی بر پایه ژنتیک افراد | سلولهای بنیادی و پزشکی ترمیمی |
بازیافت منابع | اصول مهندسی بیوشیمی، میکروبیولوژی صنعتی |
بیوتکنولوژی دریا | اصول مهندسی بیوشیمی، میکروبیولوژی صنعتی |
بیوتکنولوژی رفع آلاینده ها | اصول مهندسی بیوشیمی، میکروبیولوژی صنعتی |
تصفیه بیولوژیکی فاضلاب ها | اصول مهندسی بیوشیمی، میکروبیولوژی صنعتی |
تصفیه بیولوژیکی آلاینده های جامد | اصول مهندسی بیوشیمی، میکروبیولوژی صنعتی |
سم شناسی محیطی | اصول مهندسی بیوشیمی، میکروبیولوژی صنعتی |
فروشویی میکروبی | اصول مهندسی بیوشیمی، میکروبیولوژی صنعتی |
طراحی واحدهای تصفیه آب و فاضلاب | اصول مهندسی بیوشیمی |
روش های کنترل بیولوژیک | فیزیولوژی گیاهی |
بیوتکنولوژی مواد دریایی | اصول مهندسی بیوشیمی، میکروبیولوژی صنعتی |
اکولوژی مولکولی | فیزیولوژی گیاهی |
کنترل آلودگی هوا | بیوتکنولوژی محیطی |
تصفیه بیولوژیکی آلاینده های خطرناک | اصول مهندسی بیوشیمی، بیوتکنولوژی آب و فاضلاب |
پاکسازی زیستی | بیوتکنولوژی محیطی |
جذب بیولوژیکی فلزات | بیوتکنولوژی محیطی |
بیوتکنولوژی گیاهان زراعی | بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات |
فیزلوژی مولکولی تنش در گیاهان | بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات |
مکانیسم مولکولی رشد و نمو گیاهان | زیست مولکولی سلولی2 |
زیست شناسی مولکولی گیاهی | ژنتیک مولکولی |
فیزیولوژی گیاهان زراعی | فیزیولوژی گیاهی |
آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان زراعی | فیزیولوژی گیاهی |
سیتوژنتیک | مبانی ژنتیک و تکامل |
آفات و بیماریهای گیاهی | بیوتکنولوژی گیاهی و اصلاح نباتات |
ژنومیک عملکردی گیاه | اصول مهندسی ژنتیک، بیوانفورماتیک |
مهندسی متابولیک | متابولیسم، زیست شناسی سامانه ها |
ژئومیک محاسباتی | اومیک، بیوانفورماتیک |
بیوانفورماتیک ساختاری | بیوانفورماتیک، ، روشهای تعیین ساختار بیومولکولها |
بیوانفورماتیک پیشرفته | بیوانفورماتیک |
تعیین نقشه ژنی | ژنتیک مولکولی |
آمار و استنباط آماری پیشرفته | آمار زیستی |
زیست شناسی مولکولی سلولی پیشرفته | زیست شناسی مولکولی سلول 2 |
ایمونو شیمی | ایمنی شناسی، بیوشیمی ساختمانی |
زیست فناوری تولید مثل | زیست شناسی مولکولی سلول 2 |
بیوتکنولوژی مولکولی و سلولی اعصاب | زیست شناسی مولکولی سلول 2 |
ژنتیک پزشکی مولکولی | ژنتیک مولکولی |
ایمپلنت ها و تجهیزات پزشکی | مهندسی بافت |
بیومکانیک سلول و بافت | مهندسی بافت |
ایمنی شناسی تولید مثل | ایمنی شناسی سلولی مولکولی |
در ادامه مقاله به معرفی برخی از دروس مهم رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی میپردازیم.
معرفی درس ریاضی 1 Calculus رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
آشنایی با مبانی اصول و کاربردهای حساب دیفرانسیل و انتگرال برای دانشجویان رشته بیوتکنولوژی ضروری است. یادگیری مبانی ریاضیات کاربردی برای آموزش روشهای محاسباتی، مدلسازی ریاضی و رویکردهای مهندسی در زیست فناوری امری اجتناب ناپذیر است.
سرفصلها و مباحث درس ریاضی 1
- مختصات دکارتی، مختصات قطبی، اعداد مختلط و جمع و ضرب و ریشه آنها
- نمایشهای مختلف اعداد مختلط
- دنباله های عددی
- حد و قضایای مربوط: حد بینهایت و حد در بینهایت، حد چپ و راست، پیوستگی، پیوستگی دنبالهای
- قضیه مقدار میانی برای توابع پیوسته، قضیه مقدار اکسترمم برای توابع پیوسته
- مشتق، دستورهای مشتقگیری، تابع معکوس و مشتق آن، مشتق توابع مثلثاتی و توابع معکوس آن ها، قضیه مشتق ترکیب توابع
- کاربردهای مشتق: قضیه فرما، صفر شدن مشتق در یک نقطه اکسترمم
- قضیه رل، قضیه مقدار میانگین، قضیه مقدار میانگین کشی، آزمون مشتق اول و دوم برای اکسترممها
- تقعر منحنی، نقطه عطف، دیفرانسیل یک تابع، بسط تیلور
- کاربردهای هندسی و فیزیکی مشتق، خم ها، سرعت و شتاب در مختصات قطبی، کاربرد مشتق در تقریب ریشههای معادلات
- انتگرال: تعریف انتگرال توابع و انتگرال پذیری، قضیه مقدار میانگین در انتگرال، قضیه اساسی حساب دیفرانسیل و انتگرال، تابع اولیه، روشهای تقریبی انتگرال
- کاربرد انتگرال برای محاسبه مساحت، حجم، طول منحنی و گشتاور و مرکز ثقل و کار و…
- لگاریتم و تابع نمایی: مشتق توابع نمایی و لگاریتمی، توابع هذلولوی، روشهای انتگرالگیری جز به جز، تغییر متغیر، فرمولهای مثلثاتی
- دنباله و سری: سری عددی، قضایای همگرایی مانند آزمون نسبت، ریشه و…
- قضیه همگریی سری توانی و قضیه تیلور با باقیمانده و بدون باقیمانده.
فهرست منابع و رفرنس ها
- حساب، دیفرانسیل و انتگرال 1؛ تالیف دکتر سیاوش شهشهانی، انتشارات فاطمی
- حساب دیفرانسیل و انتگرال، آپوستل، انتشارات نشر دانشگاهی
- حساب دیفرانسیل و انتگرال و هندسه تحلیلی، توماس انتشارات فاطمی
معرفی درس ریاضی عمومی 2 Calculus
درس ریاضی عمومی 2 که در تمام رشتههای مهندسی و فنی به عنوان درس پایه ارائه میشود، در ادامه درس ریاضی عمومی 1 است؛ ریاضی عمومی 2 به موضوعات پیشرفته حساب دیفرانسیل و انتگرال و هندسه تحلیلی مانند انتگرال های چندگانه، قضایایی مانند دیورژانس، استکس و آنالیز برداری اختصاص دارد.
سرفصل مباحث آموزشی ریاضی 2 در رشته بیوتکنولوژی
- معادلات پارامتری
- مختصات فضائی
- بردار در فضا
- ضرب عددی
- ماتریسهای 3×3، تبدیل خطی و ماتریس آن، دستگاه معادلات خطی سه مجهولی، عملیات روی سطرها، معکوس ماتریس
- حل دستگاه معادلات، استقلال خطی ، تبدیل خطی و ماتریس آن، دترمینان، مقدار و بردار ویژه، ضرب برداری، معادلات خط و صفحه
- رویه درجه دو، تابع برداری و مشتق آن
- سرعت و شتاب، خمیدگی و بردارهای قائم بر منحنی
- تابع چند متغیری، مشتق سوئی و جزئی
- صفحه مماس و خط قائم، گردایان
- قاعده زنجیری برای مشتق جزئی، دیفرانسیل کامل
- انتگرالهای دو و سه گانه و کاربرد آنها در فیزیک و هندسه
- انواع دستگاههای مختصاتی مانند مختصات استوانهای و کروی
- میدان برداری، انتگرال منحنی الخط، انتگرال رویه، دیورژانس، چرخه، لاپلاسین، پتانسیل، قضایای گرین و دیورژانس و استکس
فهرست منابع و رفرنسهای پیشنهادی
- حساب، دیفرانسیل و انتگرال 1؛ تالیف دکتر سیاوش شهشهانی، انتشارات فاطمی
- حساب دیفرانسیل و انتگرال، آپوستل، انتشارات نشر دانشگاهی
- حساب دیفرانسیل و انتگرال، استیوارت، ترجمه حمیدی
شیمی عمومی General Chemistry
درس شیمی عمومی به عنوان یکی از دروس اصلی و پایه در اغلب رشتههای مهندسی تدریس میشود. آشنایی با مباحث و مفاهیم پایه شیمی که در دروس بعدی و به طور کل در رشته بیوتکنولوژی تسلط به آن بسیار ضروری است از قبیل مدلهای اتمی، پیوندهای شیمیایی، محلولها، تعادل و سینتیک، واکنشهای شیمیایی و ….
سرفصل مباحث و سرفصل شیمی عمومی
- آشنایی مقدماتی با ساختمان میکروسکوپی ماده
- تعرف مول، استوکیومتری واکنش
- رفتار گازها، رابطه حجم – فشار، گاز ایده آل
- قانون چارلز، اثر حرارت، رفتار گازه ایده آل، اصل آدوگادرو، تعیین مقدار R
- نظریه جنبشی گازها، قانون فشارهای جزئی دالتون، گاز حقیقی
- خواص تناوبی عناصر، تقسیم بندی عناصر، طیف اتمی و مدل اتمی بوهر
- طبیعت موجی ماده، اوربیتال ها و آرایش الکترونی عناصر، انرژی یونیزاسیون، الکترون خواهی
- پیوند شیمیایی، پیوند یونی، پیوند کووالانسی، پیوند قطبی و مولکول قطبی الکترونگاتیوی
- ساختمان مولکول، اصول نظری اوربیتال مولکولی در مولکوهای دو اتمی
- جامدات و مایعات، پراش اشعه ایکس، شبکه بلوری، انرژی شبکه و خواص عمومی مایعات
- آشنایی با انواع محلول، غلظت، خواص کولیگاتیو و فشار بخار محلول، نقطه جوش و نزول نقطه انجماد
- سینتیک شیمیایی، سرعت واکنش و اثر غلظت و دما بر آن، مبادله سرعت، نظریه برخورد معادله آرینوس، کاتالیزور
- تعادل شیمیایی، تعادل شیمیایی و اصل لوشاتلیه، عبارت اثر جرم و ثابت تعادل و وابستگی آن به دما
- ترمودینامیک شیمیایی، قانون اول ترمودینامیک، آنتالپی، ترموشیمی، قانون دوم ترمودینامیک، انرژی آزاد و تحول خودبخودی
منابع و رفرنس های پیشنهادی برای رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- Zumdahl, S. 5., Zumdahl, S. A., & DeCoste, D. J., Chemistry. 10th Edition, 2017.
- M., Chemistry: The Molecular Nature of Matter and Change. 8th Edition, 2017.
- Chang, R. & Overby, J., General Chemistry: The Essential Concepts. 6th Edition, 2010.
آزمایشگاه شیمی عمومی General Chemistry Lab
این درس اولین قسمت آموزش عملی و آزمایشگاهی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی است و دانشجویان باید علاوه بر محتوای درسی، اصول و رفتار و ایمنی در آزمایشگاه را بیاموزند.
- آموزش موارد ایمنی در آزمایشگاه
- معرفی و آشنایی با نام و کاربرد وسایل عمومی
- اندازه گیری چگالی مایعات و جامدات
- سنتز یک نمک معدنی
- اندازه گیری آب هیدراته در نمکها
- تعیین وزن اکیوالان اسید
- اندازه گیری با روش جمع آوری گاز در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- کالریمتری
- اندازه گیری ثابت یونیزاسیون اسیدهای مختلف
- آنالیز کیفی کاتونها
- اندازه گیری آهن در یک نمونه سنگ معدنی
- قانون بقاء جرم در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
فهرست منابع پیشنهادی
- Hein, M., Peisen, J.N., Foundations of College Chemistry in the Laboratory, 14th Edition, 2013.
- Beran, Laboratory Manual for Principles of General Chemistry. 10th Edition, 2014.
- Slowinski, E.J., Wolsey, W.C., Rossi, R., Chemical Principles in the Laboratory, 12th Edition, 2020.
زیست شناسی عمومی 1 General Biology 1
درس زیست شناسی عمومی هم در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی پایه و اساس همه دروس اصلی و تخصصی است. در این درس با اصول شیمی حیات و نظری سلولی برای درک بهتر کارکرد انواع موجودات زنده آشنا میشویم.
مباحث و سرفصل درس زیست شناسی عمومی
- منشا حیات و سازمان آن، یگانگی در فرآیندهای پایه، گونه گونی در شـکل و نقش، جریان انرژی و گردش منابع
- روش و فرضیه ها در زیست شناسی: اصول علمی، پیدایش تفکر تکاملی نظریه داروین ، دیدگاه تکاملی از گونه گونی
- اساس سلولی حیات: پایه شیمیایی سلول ها، ساختار ماده پیوندها، اسید و باز، املاح ملکول های آب و سازمان سلولی
- ترکیبات کربنه و نقش در ساختار و فیزیولوژی، هیدراتهای کربن، لیپیدها، پروتین ها، نوکلئوتیدها و اسیدهای نوکلئیک
- ساختار غشا و عمل آن: غشاهای سیال، عبور آب و محلول ها، انتقال در غشا
- ساختار سلولی و فیزیولوژی آن،تصویر کلی از سلول، پروکاریوتیک، یوکاریوتیک، هسته، سیستم غشـا سـلولی، اندامک ها، شبکه داخلی، سلولهای یوکاریوتیک، ساختار سطح سلول
- متابولیسم: ماهیت انرژی، واکنش متابولیسمی، آنزیمها، فسفوریلاسیون
- ناقل ها، واکنشـهای انرژی زا و انرژی خواه، واکنش های نوری، واکنشهای تاریکی، شیمیو سنتز، واکنشهای تنفسی
- میتوز، میوز، وراثت مندلی، نظریه کروموزومی وراثت
- ژنتیک انسـانی، پیدایش ژنتیک ملکولی، کد ژنتیکی و سـنتز پروتئین ها
- کنترل بیان ژن ها، DNA نوترکیب و مهندسی ژنتیک
- سیستمهای گیاهی و کنترل در آن، سلول، بافت ها، اندام ها، آب، مواد محلول و فیزیولوژی گیاه، تولید مثل گیاه و نمو جنینی، رشد و نمو در گیاهان
فهرست رفرنس و منابع
- Sylvia Mader, Michael Windelspecht, Biology, McGraw-Hill; 14th edition (2021).
- Rebecca B. Orr; Neil A. Campbell; Peter V. Minorsky; Michael L. Cain; Steven A. Wasserman;
Lisa A. Urry, Biology a global approach. Pearson, 12th edition, 2020 - Lisa Urry, Michael Cain, Steven Wasserman, Peter Minorsky, Jane Reece, Campbell Biology,
11th edition, 2022
آزمایشگاه زیست شناسی عمومی
- تکنیک های میکروسکوپی
- بررسی انوع تک سلولیهای جانور مانند و گیاه مانند
- مطالعه حرکت در گیاهان پست و جانوران
- شناسائی مورفولوژیک جلبک ها و گلسنگ ها
- شناسائی مورفولوژیک قارچهای میکروسکوپی، خوراکی و سمی
- شناسایی خزه ها و نهان زادان آوندی مانند انواع سرخس، دم اسبیان، پنجه گرگیان
- مورفولوژی و اندام زایشی و چرخه زندگی
- تهیه نمونه، روش های رنگ آمیزی و مشاهده افتراقی بافت های گیاهی
مبانی ژنتیک و تکامل Principals of genetics & evolution
در ادامه درس زیست شناسی عمومی درس مبانی ژنتیک و تکامل برای آشنایی دانشجویان با مبانی ژنتیک پایه و جمعیت و اساس ژنتیکی تکامل در برنامه درسی رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی قرار دارد.
مباحث و سیلابس تدریس مبانی ژنتیک و تکامل
- مقدمات ژنتیک، رابطه بین ژنوتایپ و فنوتیپ، ساختار ژن انسانی و اثرات تنوع ژنتیکی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- میتوز و میوز، تغییرات کرموزومی، تغییرات سلولی و رشته های دوک تقسیم
- ژنتیک مندلی، حالت های وراثت در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- تجزیه و تحلیل شجره نامه ، Penetrance and expressivity
- تکمله ژنتیک مندلی Haplotypes و مطالعات linkage
- تعیین علت تنوع آللها و صفات، آزمایش ژنتیکی هدفمند
- نقشه کشی کروموزوم در یوکاریوت، تجزیه و تحلیل ژنتیکی
- نقشه کشی در باکتری ها و باکتریوفاژها
- تعیین جنسیت و کروموزوم های جنسی Gene dosage و غیرفعال کردنX
- جهش کروموزومی، تنوع در تعداد و ترتیب، دستگاه های جداسازی DNA
- ناهنجاری ساختاری و کلی کروموزوم ها ، تکنیک های تشخیص اختلالات کروموزومی
- وراثت خارج از هسته، وراثت میتوکندری و کلروپلاست
- ژنتیک تکوینی: برای توضیح چگونگی توسعه یک تمایز خاص از ژنوم ارگانیسم
- ژنتیک سرطان: جهش های سوماتیک و سلولهای جنسی، سرکوب کننده تومور و انکوژن ها
- فرضیه دو ضربه، درمان های دقیق سرطان
- ژنتیک کمی و صفات چندتایی، معماری یک صفت پیچیده
- مطالعات گسترده ژنوم ، وراثت پذیری و وراثت پذیری گمشده، درک ریسک در صفات پیچیده مشترک
- ژنتیک جمعیت و تکاملی، ظهور و تاریخچه صفات انسانی
- نیروهای تکاملی و پویایی جمعیت، آزمایش اجدادی و ریسک خاص جمعیت
منابع و رفرنسها رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- Anthony J. F. Griffiths &; John F. Doebley &; Catherine L. Peichel &; David A. Wassarman,
- Introduction to Genetic Analysi, Macmillan, 12th ed. 2020.
- Human Genetics and Genomics: A Practical Guide; Wiley
- Genetics: Genes, genomes, and evolution; Oxoford University,
فیزیولوژی پزشکی Medical Physiology در بیوتکنولوژی
پیش نیاز فیزیولوژی پزشکی درس زیست شناسی عمومی 1 است. این درس برای آموزش دانشجویان رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی با فیزیولوژی پزشکی در برنامه درسی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار گرفته است.
مباحث و سرفصل دروس فیزیولوژی پزشکی
- مقدمات و معرفی فیزیولوژی پزشکی
- تنفس در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- گردش خون
- غذا و متابولیسم
- حرارت و تنظیم آن
- آب و تنظیم آن
- دفع در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- حرکت و عضلات
- عصب و هورمون
فهرست منابع و رفرنسهای پیشنهادی
- John Edward Hall; Michael Edward Hall, Guyton and Hall textbook of medical physiology, Elsevier, 14th ed. (2021).
- Kim E. Barrett, Susan M. Barman, Heddwen L. Brooks, Jason Yuan, Scott Boitan,
- Review of Medical Physiology, McGraw-Hill Medical Education, 26th ed.
معرفی درس شیمی فیزیک Physical Chemistry
درس Physical Chemistry هم از دروس مهم در برخی رشتهها مانند مهندسی شیمی، مهندسی مواد و متالوژی و …. است. این درس در رشته بیوتکنولوژی هم از دروس کاربردی و بسیار مهم محسوب میشود. شیمی و فیزیک در موجودات زنده به صورت جدایی ناپذیر و همراه با هم حیات جاندار را کنترل میکنند. هدف اصلی این درس در سیلابس دروس رشته بیوتکنولوژی آشنا سازی دانشجویان با اصول ترمودینامیک و سینتیک فرایندهای فیزیکوشیمیایی است.
مباحث و سرفصلهای درس شیمی فیزیک
- آشنایی و مرور مباحث کار، گرما و انرژی شامل مروری بر قوانین ترمودینامیک، معیارهای خود به خودی انجام فرآیندها، مفهوم پتانسـیل شـیمیایی، محاسـبه آنتالپی و آنتروپی در فرآیندهای مختلف زیستی
- فازها و تغییر حالت، تغییر فاز در غشا بیولوژیک
- غشا نیمه تراوا، فشار اسمزی
- انواع وزن ملکولی متوسط
- واکنش و ثابت تعادل، اکتیویته، تغییر در ثابت تعادل با دما
- پتانسیل الکتروشیمیایی، پیل های غلظتی
- پتانسیل غشا، تعادل دونان، دیالیز و تعادل
- حاللیت ماکرو ملکولها، میسلها و اتصال ملکولهای کوچک و یونها به ماکروملکولها، سکاجاردگراف
- کاربرد الکتروشیمی در تعیین پارامترهای ترمودینامیکی
- حرکات الابختکی، ابعاد پلیمر در محلول، معادالت دیفیوژن، حرکات اجباری، الکتروفورز، ته نشـینی، ویسـکوزیته
- جریان سـیال در لوله مویین، ضــریب اصــطکاک و شــکل ماکروملکولها در محلول بالروگرافی، دیفیوژن در محیط با تقارن کروی، کروماتوگرافی در بیولوژی
- توزیع پواسون، رقیق کردن و شمارش ایزوتوپها و کاربرد آن در پزشکی
- سـرعت فرآیندهای شــیمیایی
- اثر دما، کاربرد در رشد باکتریها، عمر سنجی رادیویی و شیمیایی، نیاز به تقریب حالت ایسـتا
- فرآیندهای تعادلی و پی در پی، وجود واسطه ها، سینتیک واکنش میکائیلیس منتون، وجود چند ماده اولیه
- سینتیک فرآیندهای آنزیمی، دارو، سم و هورمون، رقابت جلوگیرنده و ساده
- فعال سازی با یونهای فلزی، فرآیندهای نوسانی در بیولوژی، بنیاد ساعت های بیولوژی
منابع و رفرنسهای شیمی فیزیک
- Atkins, P., de Paula, J., Keeler J., Physical Chemistry, 11th Edition, 2018.
- Levine, I., Physical Chemistry, 6th Edition, 2008.
- Silbey, J.R., Alberty, R.A., Bawendi, M.G., Physical Chemistry, 5th Edition
بیو شیمی ساختمانStructural Biochemistry
معرفی و درک کاملی از اصول بیوشیمی، معرفی و آشنایی با انواع ماکرومولکول های زیستی و ساختار آن ها از اهداف تدریس بیو شیمی ساختمان در دوره دکترای پیوسته بیوتکنولوژی است.
مباحث و سرفصل درس Structural Biochemistry
- معرفی و آشنایی با اصول بیوشیمی
- آب ، برهم کنشها در سیستم آبی، یونیزاسیون آب، اسید و باز ضعیف
- بافر در سیستم های زنده علیه تغییرات pH، …
- اسیدهای آمینه، پیوند پپتیدی، نمودار راماچاندران
- پپتید ها و پروتئین ها
- ساختار سه بعدی پروتئین ها، دناتوراسیون و چگونگی فولدینگ در سلول
- عملکرد پروتئینی: اتصال برگشت پذیر پروتئین به لیگاند
- برهم کنشهای بین پروتئین و لیگاند، برهمکنش پروتئینی با انرژی شیمیایی
- آنزیمها، معرفی، کینتیک و مکانیسم عمل، آنزیمهای تنظیمی
- کربوهیدراتها و گلیکوپروتئین ها: مونوساکاریدها، دی و پلی ساکاریدها، گلیکوکانژوگه ها، کربوهیدراتها به عنوان مولکولهای اطلاعاتی، کار با کربوهیدرات
- نوکلئوتیدها و اسیدهای نوکلئیک
- چربیها: لیپیدهای ذخیرهای و ساختاری، لیپیدها به عنوان سیگنا، کوفاکتور و رنگدانه ها، کار با لیپیدها
- غشاهای بیولوژیک و انتقال
منابع و رفرنسها
- Victor W. Rodwell, David Bender, Kathleen M. Botham, Peter J. Kennelly, P. Anthony Weil,
Harper’s Illustrated Biochemistry, McGraw Hill, 31th edition, 2018. - بیوشیمی، پوران پژوهش عبدالوهاب احسانی، فرشته بهمنی، نسرین فراهانی
معرفی درس متابولیسم Metabolism رشته بیوتکنولوژی
درس متابولیسم Metabolism برای آشنایی دانشجویان با مبانی متابولیسم و مسیرهای متابولیسمی است.
مباحث و سرفصل درس متابولیسم
- مقدمه و آشنایی با متابولیسم واسطه
- اصول بیوانرژتیک و انواع واکنشهای بیوشیمیایی
- بیوانرژتیک و ترمودینامیک، چرخه ATP ، واکنشهای اکسید و احیا
- متابولیسم کربوهیدرات ها:
- گلیکولیز، تخمیر و تنفس، بیالن انرژی، چرخه اسید سیتریک و چرخه گلی اکسالیت
- مسیر فسفوگلوکونیت، زنجیره انتقال الکترون، فسفوریالسیون اکسیداتیو، مسیر پنتوزفسفات، فتوسنتز
- اصول تنظیمی متابولیسم: تنظیم مسیرهای متابولیکی
- تنظیم هماهنگ گلیکولیز و گلوکونئوژنز، متابولیسم گلیکوژن در حیوانات، تنظیم هماهنگی بین تجزیه و سنتز گلیکوژن
- متابولیسم لیپیدها کاتابولیسم، بیالن انرژی ، آنابولیسم
- متابولیسم ترکیبات نیتروژن دار؛ اسیدهای آمینه، برداشت گروه آمین، چرخه اوره، تخریب اسکلت کربنی، آنابولیسم اسیدهای آمینه
- نوکلئوتیدها: تخریب و بیوسنتز بازهای پورین و پریمیدین
- بیوشیمی هورمون ها در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- بیوشیمی سیستمهای عصبی و عضلانی
- ارتباط بین ارگانها و کنترل متابولیسم
فهرست منابع و رفرنسها در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- Lehninger Principles of Biochemistry, 7th edition by by David L. Nelson , Michael M. Cox , W. H.
- -Victor W. Rodwell, David Bender, Kathleen M. Botham, Peter J. Kennelly, P. Anthony Weil,
Harper’s Illustrated Biochemistry, McGraw Hill, 31th edition, 2018.
روش های بیو شیمی و دستگاهها Biochemical Methods
تدریس راهبردی و آشنایی با مبانی و نظریههای روش های آزمایشگاهی بیوشیمی و دستگاههای مربوطه
سرفصل دروس روشهای بیوشیمی ئ دستگاهها
- اصول کلی و انواع روشهای کروماتوگرافی
- اصول کلی، انواع، blotting روشهای الکتروفورز
- ته نشین سازی
- پراش نور
- پراش اشعه X
- ویسکوزیته
- اسپکتروسکپی : نور و ماده ، طیف سنجی مرئی و ماوراء بنفش، مادون قرمز، CD ، NMR ،ORD ،GC ،GC-Mass
- فلورسانس و فسفرسانس و غیره
آمار زیستی در بیوتکنولوژی Biostatistics
دانشجویان رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی در این درس با انواع روشهای آماری کربردی در علوم زیستی آشنا شده و در دروس بعدی و انجام پروژههای تخقیقاتی از آن بهره میبرند.
- آشنایی با انواع دادهها در آمار توصیفی
- آشنایی با اصول و مبانی احتمال از جمله تابع احتمال ویژگی ها و کاربرد آن
- محاسبه احتمال یک پیشامد، قضیه بیز، حساسیت و قابلیت تشخیص
- توریع های احتمالی و معرفی توزیع های آماری گسسته و پیوسته رایج در آمار زیستی بیوتکنولوژی
- استنباط آماری شامل برآورد، آزمون فرض و فاصله اطمینان
- آزمونهای مقایسهای
- تحلیل همبستگی، رگرسیون خطی ساده و چندگانه
- تحلیل دادههای گسسته؛ معیارهای پیوند شامل ریسک نسبی و نسبت شانس، آزمون کای دو برای نیکویی برازش
- استقلال و همگنی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- رگرسیون خطی تعمیم یافته
- آزمون های ناپارامتری
- آشنایی با کدنویسی در نرم افزار و تحلیلهای آماری
زیست شناسی سلولی مولکولی1 Molecular Biology of the Cell
آشنایی با ساختار و فرآیندهای سلولی مانند غشا سلولی، اندامک ها، فیزیولوژی و تقسیم سلولی در این درس به دانشجویان رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی آموزش داده میشود. مباحث تکملیلی را دانشجویان در درس زیست سلولی مولکولی 2 میآموزند.
مباحث و سرفصل تدریس در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- آشنایی و مرور سلول، ساختمان کلی سلول، تقسیم بندی سلول ها از لحاظ تکاملی
- دیدن سلولها ، مطاله ساختار سلولها، انواع میکروسکوپها، مشاهده مولکولها در سلول
- روشهای سیتوشیمیاییFractionating و …
- جداسازی و رشد سلول ها در محیط کشت ، سانتریفیوژ ، الکتروفورز و …
- غشاهای پالسمایی؛ ساختمان غشا، دو لایه لیپیدی، پروتئینهای غشا
- عملکرد غشاء : ترابری مواد از عرض غشاء، کانال های یونی و خصوصیات الکتریکی غشا در نورون ها
- اسکلت سلولی: تجمع خودبخودی و پویایی ساختمان و عملکرد ریزرشتهها
- ساختمان و عملکرد ریزلولهها، ساختمان و عملکرد رشتههای حد واسط
- آشنایی با تنظیم فعالیتهای اسکلت سلولی سانتروزوم ، Crosslinkها ، اتصال رشته های اسکلتی به غشاء
- موتورهای مولکولی ساختمان و عملکرد عضله مخطط
- ساختمان و عملکرد عضله صاف، اسکلت سلولی و رفتار سلول، خزیدن سلولها
- زوائد غشای پلاسمایی ناشی از پلیمریزه شدن اکتینها، اتصالات سلولی، اسکلت سلولی و نورونها
- اندامک های سلولی و ترافیک مولکولی:ـ سیتوپالسم و سیتوژن، میتوکندری، ساختمان کلی در بافت موجودات مختلف
- زنجیره تنفسی و ناقلین الکترون، ژنوم میتوکندری یائی، نحوه ورود پروتئین ها به میتوکندری
- بیماریهای ناشی از اختلاف میتوکندریایی
- ساختمان کلی کلروپالست، انواع بالستها ومنشأ آن، ژنوم کلروپلاست
- تولید انرژی و سنتز ATP، نحوه ورود پروتئینها به کلروپالست
- شبکه آندوپالسمی، خصوصیات شبکه آندوپالسمی، نحوه ورود پروتئینها به غشای شبکه آندوپالسمی
- تغییرات پس ترجمه ای Modification Posttranslational ، تا خوردن صحیح پروتئینها، قندیشدن پروتئین
- دستگاه گلژی، خصوصیات و شکل ظاهری، ادامه قندی شدن پروتئین ها و نشاندار شدن آنها
- قسم بندی پروتئینها Sorting Protein
- لیزوزوم ، ساختمان غشاء، آنزیم های لیزوزومی و تقسیم بندی آنها، تجزیه سلولی Degredation
- بیماریهای ناشی از اختالالت آنزیمهای لیزوزومی
- ساختمان کلی و عملکرد آنزیمهای پراکسیزوم ها سلول ها در بافت، اتصالات سلولی، چسبندگی سلولی، زمینه خارج سلولی
منابع و رفرنسهای آموزشی
- Alberts B, Johnson D, et al, Molecular Biology of the Cell, W. W. Norton & Company,
- Harvey Lodish, Arnold Berk, et al, Molecular Cell Biology, Springer, 9th edition, 2021.
- زیست شناسی سلولی ملکولی و مهندسی ژنتیک مجید مهدوی، محمدامین موسوی، مجید صادقی زاده
معرفی کامل رشته دندانپزشکی و حدود رتبه قبولی
زیست شناسی سلولی مولکولی2 Molecular Biology of the Cell
این درس در ادامه زیست سلولی مولکولی 1 تدوین و طراحی شده است. ادامه آشنایی با سلول و عملکرد آن و بررسی برخی بیماریهای عملکردی مانند سرطان در مباحث آموزشی این درس است.
مباحث و سرفصل تدریس
- ساختار هسته
- غشای هسته، اسکلت هسته، ساختمان کروموزوم، سازماندهی ژنوم سلولی در کروموزوم ها
- ساختمان نوکلئوزوم ها، فشردگی دی ان ای DNA Packaging، ساختمان هستک
- مسیرهای انتقال پیام؛ اصول کلی پیام رسانی خارج سلولی و ارتباطات سلولی
- پیام رسانی از طریق گیرنده های سطح سلولی متصل به G protein،
- پیام رسانی از طریق گیرنده های سطح سلولی متصل به آنزیم ، مسیرهای پیام رسانی پروتئولیز، پیام رسانی در گیاهان
- چرخه سلولی و تنظیم آن؛ کلیات چرخه سلولی، اجزای سیستم کنترلی چرخه سلولی، کنترل سلولی Intracellular
- رخدادهای چرخه سلولی، مرگ برنامهریزی شده سلولی Apoptosis
- کنترل برون سلولی تقسیم، رشد سلولی، مرگ سلولی: نکروزیس، مرگ برنامه ریزی شده سلولی Apoptosis
- سرطان در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- نگاهی به ساختار و عملکرد سلولهای عصبی، نگاهی به ساختار و عملکرد سولهای گلیال
- پتانسیل عمل و هدایت ایمپالسهای عصبی، خصوصیات مولکولی کانالهای یونی Voltage gated
- نوروترنسمیترها ، سیناپسها و تبادل ایمپالسها Impuls Transduction
- هدایت حسی Sensory Transduction، نورونها و بررسی عملکرد آن در یادگیری و حافظه
- سیستم ایمنی انطباقی Adaptive Immune system
- لنفوسیتها و اساس سلولی ایمنی انطباقی، سلولهای B و آنتی بادی های MHC، سلول های Helper T و فعال شدن لنفوسیتها
- سلولهای بنیادیStem Cell، پروژنیتورها، مهندسی بافت، سلول درمانی ، پیر شدن سلولی
مبانی بیوتکنولوژی Essentials of Biotechnology
اولین درس کاملا منطبق با نام رشته یعنی دکترای پیوسته بیوتکنولوژی، درس مبانی تکنولوژی است. این درس واحد پیشنیاز دروس اصلی دیگر است. در مبانی بیوتکنولوژی اهداف مختلفی برای آموزش به دانشجویان تعریف شده است که در ادامه به معرفی این اهداف میپردازیم:
- آشنایی با اصول و کاربرد بیوتکنولوژی در زمینههای مختلف مولکولی
- کاربرد بیوتکنولوژی در پزشکی و رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- آشنایی با اصول و کاربرد بیوتکنولوژی در زمینههای مختلف کشاورزی، بیوانفورماتیک، میکروبی و صنعتی
مباحث و سرفصل مبانی بیوتکنولوژی
- تاریخچه و تعریف علم بیوتکنولوژی
- آشنایی با میکروارگانیسمها به عنوان ابزاری برای علم بیوتکنولوژی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- آشنایی با انواع مباحث گیاهان دستکاری شده ژنتیکی
- آشنایی با مباحث مخنلف افزایش مقاومت به تنش های محیطی، علف کش ها، حشرات و بیماری ها
- آشنایی با مباحث بیوتکنولوژی دام و روش های اصلاح ژنتیکی انواع دام سبک و سنگین
- آشنایی با بیوتکنولوژی غذایی و روشهای مختلف و بهینه اصلاح نباتات
- آشنایی با روشهای ژن درمانی برای درمان بیماریهایی مانند هموفیلی و …
- درمان و تشخیص بیماری با انترلوکینها و آنتی بادیها
- مهندسی پروتئین، آشنایی با پروتئینهای نوترکیب و داروها
- آشنایی با انواع آنزیمها و کاربرد صنعتی آنها
- نانوبیوتکنولوژی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- آشنایی با روشهای تشخیص مولکولی و اهمیت آنها
- آشنایی با استفاده از سلولها و زیست مواد در ترمیم و زایش مجدد بافتها و درمان با کمک آن
- آشنایی با اصول و مبانی نگاه سیستمی به مسیرهای زیستی و مهندسی متابولیک
- آشنایی با کاربرد بیوانفورماتیک در بیوتکنولوژی، داده کاوی، مدلسازی مولکولی
- آشنایی با زیست شناسی مصنوعی و آزمایشگاهی
منابع و رفرنسهای پیشنهادی
- Adalberto Pessoa; Michele Vitolo; Paul Frederick Long; Pharmaceutical Biotechnology: A Focus
on Industrial Application; CRC Press. - Dinesh Kumar Srivastava, Ajay Kumar Thakur, Pankaj Kumar; Agricultural Biotechnology:
Latest Research and Trends, Springer; - Joginder Singh, Ashish Vyas, Shanquan Wang, Ram Prasad; Microbial Biotechnology: Basic Research and Applications, Springer;
- W T Godbey; An introduction to biotechnology : the science, technology and medical applications, Academic
- Shijie Liu, Bioprocess Engineering: Kinetics, Sustainability, and Reactor Design, Elsevier Science Ltd; [3 ed.];
مکانیک سیالات در سیستمهای زیستی Fluid Mechanics in Biological Systems
مکانیک سیالات از دروس اصلی رشته مهندسی مکانیک و برخی از رشتههای دیگر مهندسی است. سیال به موادی گفته میشود که جریان دارند مانند آب، خون و….. واضح است که زندگی یک انسان یا حیوان به گردش مستمر خون در بدن او وابسته است. بنابراین یکی از کاربردهای مکانیک سیالات در سیستمهای زیستی همین گردش خون در بدن است. در درس مکانیک سیالات در سیستمهای زیستی Fluid Mechanics in Biological Systems با مفاهیم پایه مکانیک سیالات و کاربرد آنها در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی آشنا میشوید.
مباحث و سرفصلهای تدریس
- مفهوم مکانیک سیالات، تعریف سیال و انتقال ممنتوم و بررسی دیدگاه اویلر و لاگرانژ
- نقش فرآیندهای انتقالی در سیستم بیولوژیک؛ نفوذ، همرفت، انتقال تسهیل شده پیوندی
- آشنایی با مدلهای توصیف سیال از قبیل قانون ویسکوزیته نیوتن، سیالات غیر نیوتنی، سیالات وسیکوالاستیک
- قوانین استاتیک سیالات تراکم ناپذیر
- تعادل استاتیک، تنش سطحی، تنش در غشاء و محیط متخلخل
- دینامیک سیالات، قوانین بقا، حجم کنترل، میدان سرعت، شتاب، خطوط جریان
- قوانین حاکم بر حرکت سیال و کاربردهای آن، معادله پیوستگی، موازنه ممنتوم، نیرو حرکت، لایه مرزی
- معادلات دیفرانسیل حاکم بر حرکت سیالات تراکم ناپذیر – معادلات نویراستوکز
- معادلات انتگرالی موازنه ممنتوم و کاربردهای آن، معادله برنولی، تئوری لایه مرزی
- مکانیزم های انتقال سیال به درون سلول
- مکانیزمهای انتقالی سیال درون سلول
- آنالیز ابعادی، اعداد بدون بعد، تشابهات، تغییر مقیاس
- آنالیز دیفرانسیلی المان سیال در جریان آرام ، سیستم های Microfluidics
- معادلات حاکم بر جریان درهم رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- جریان سیال در مجاری بسته، افت فشار، طول ورودی، خطوط با انحنا، توزیع در شاخههای مختلف، لوله های مویی
- سیستم های انتقال فیزیولوژیک، سیستم انتقال قلبی عروقی، سیستم تنفسی، سیستم گوارش
منابع و رفرنسهای پیشنهادی
- George A. Turskey, Fan Yuan, andf David F. Katz, Transport Phenomena in Biological Systems, Pearson Prentice Hall, 2nd edition, 2009.
- Yunus A. Cengel and John M. Cimbala, Fluid Mechanics fundamentals and applications, McGraw-Hill, 4th edition, 2010.
- David Rubenstein, Wei Yin, Mary Frame, Biofluid Mechanics, Academic Press, 2nd edition, 2016
پدیدههای انتقال در سیستمهای زیستی Transport Phenomena in Systems Bio
درس انتقال حرارت یکی از دروس بسیار مهم در رشتههای مهندسی مانند مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی مواد و …. است. درس پدیدههای انتقال در سیستمهای زیستی هم بر پایه و اصول انتقال حرارت بنا شده است. در این درس با مفاهیم پایه انتقال حرارت و جرم و کاربرد آنها برای طراحی، شبیه سازی و مدل سازی فرآیندهای زیستی آشنا میشویم.
مباحث سرفصل درس Transport Phenomena in Systems Bio
- مفهوم پتانسیل انتقال
- مفاهیم دما و پتانسیل شیمیایی، کمیت مقداری و شدتی، شار انتقال
- الگوریتم مدل سازی فرآیندهای انتقال جرم و انرژی
- الگوریتم حل دستگاه معادلات حاکم بر سیستم
- مفهوم و کاربرد اعداد بدون بعد رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- اعداد بی بعد وابسته، مکان بی بعد، زمان بی بعد، دمای بی بعد، جرم بی بعد
- قوانین ترمودینامیک: تعادل دمایی، بقای انرژی
- عدم تعادل ترمودینامیکی و انتقال انرژی
- مکانیزم انتقال حرارت با هدایت، جابجایی، تابش
- نفوذ حرارت، هدایت حرارت و توزیع دما، کاربردها در سیستمهای بیولوژیک و محیط زیستی
- معادله حاکم و شرایط مرزی در انتقال حرارت، توسعه رابطه کلی انتقال حرارت در مختصات کارتزین، استوانهای و کروی
- تولید حرارت در سیستم های بیولوژیک و معادالت حاکم بر انتقال زیست حرارت در بافت های حیوانی
- محاسبه ضرایب کلی انتقال حرارت از طریق همرفت، جابجایی طبیعی، جابجایی اجباری
- هدایت حرارتی در حالت پایا، ناپایا و حالت گذر در هندسه نیمه بینهایت و هندسه محدود
- جسم یکپارچه و نمودار هیسلر رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- طراحی سطوح گسترده جهت کنترل دما
- روبط کلی انتقال حرارت جابجایی، پروفایل دما و الیه مرزی حرارتی، جابجایی طبیعی و اجباری برای اشکال هندسی مختلف
- انتقال حرارت همراه تغییر فاز مانند انجماد، ذوب، میعان، تبخیر آب و محلول ها و بافتهای سلولی
- توزیع دما و زمان یخ زدن و تبخیر آب در محیط های متخلخل و زیست مواد
- تغییر ساختار زیست مواد طی انجماد و اهمیت سرعت انجماد
- طراحی مبدلهای حرارتی و انتقال حرارت در مخازن همزده
- تشعشع از طیف الکترومغناطیس، جسم سیاه، بازتاب، جذب و گذار امواج در زیست مواد
- انتقال حرارت به طریق تابش، تشعشع آلبدو، ظریب شکل، قابلیت انتشار
- اصل بقای جرم کل و جزء و کاربردهای آن
- تعادلات فازی در حجم و سطح
- انتقال جرم در محیطهای متخلخل در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- مفاهیم نفوذپذیری و هدایت هیدرولیکی محیط
- جریان کپیالر، جریان اسمزی
- مکانیزمهای انتقال جرم، نفوذ ملکولی، جابجایی
- توزیع در محیطهای متخلخل، انتشار، نفوذ کپیالر
- معادله حاکم و شرایط مرزی در انتقال جرم در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- توسعه رابطه کلی انتقال جرم مختصات کارتزین، استوانهای و کروی
- ترم تولید در سیستم های بیولوژیک، سینتیک واکنشهای زیستی، درجه واکنشها، تأثیر متقابل انتقال حرارت و انتقال جرم
- محاسبه ضرایب کلی انتقال جرم، نفوذ، جابجایی طبیعی، جابجایی اجباری نفوذ ملکولی در حالت پایا، ناپایا و حالت گذر
- جسم یکپارچه و نمودار هیسلر
- روبط کلی انتقال جرم جابجایی
- پروفایل غلظت و الیه مرزی جرمی، جابجایی طبیعی و اجباری برای هندسه احجام مختلف
منابع و رفرنسهای مطالعه و تدریس در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- Ashim K. Datta, Marcel Dekker, Biological and Bioenvironmental Heat and Mass Transfer, CRC Press, 1st edition, 2002.
- George A. Turskey, Fan Yuan, andf David F. Katz, Transport Phenomena in Biological Systems, Pearson Prentice Hall, 2nd edition, 2009
- James Welty, Gregory L. Rorrer, David G. Foster, Fundamentals of Momentum, Heat, and Mass Transfer, Wiley, 7th edition, 2019.
معرفی درس ویروس شناسی Virology
ویروس یکی از موجودات میروسکوپی است که در محیط زندگی انسان به وفور یافت میشود. برخی ویروسها مانند ویروس آنفولانزا و کرونا تقریبا همه انسانها را درگیر بیماری کرده ولی برخی مانند ویروس HIV به علت انتقال از راه خون و مقاربتهای جنسی تلفات کمتری گرفتهاند. شناخت انواع ویروس در علوم نوین برای حفظ سلامت و حتی درمان بیماریها بسیار پرکاربرد است. هدف درس ویروس شناسی، آشنایی و طبقه بندی ویروسها، ایجاد و درمان بیماریها و….. است که در ادامه به سرفصل مباحث آن میپردازیم.
- ویروس چیست؟
- ژنوم و ژنتیک، ساختار ویروس
- اتصال و ورود ویروس و چرخه عفونی آن
- سنتز RNA مبتنی بر RNA، رونویسی و پردازش RNA
- تکثیر DNA ویروسی، رونویسی معکوس و ادغام
- مونتاژ
- سلول آلوده و مبانی عفونت، دفاع های ذاتی و اکتسابی
- مکانیسمهای بیماریزایی، عفونتهای حاد و عفونت های مداوم
- سرطان زایی
- واکسن ها
- ضد ویروسها در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- سیر تکاملی
- ویروسهای نو ظهور و جدید
- ژن درمانی و درمان برخی بیماریهای صعب العلاج مانند هموفیلی به کمک ویروس
منابع و رفرنسها
- S Jane Flint, Vincent R Racaniello, Glenn F Rall, Theodora Hatziioannou, Anna Marie Skalka, Principle of Virology, Volume 2: Pathogenesis and Control, Wiley-Blackwell, 5th edition,2020.
- S Jane Flint, Vincent R Racaniello, Glenn F Rall, Theodora Hatziioannou, Anna Marie Skalka, Principle of Virology, Volume 1: Molecular Biology, Wiley-Blackwell, 5th edition,2020.
- Jay A. Levy, Heinz Fraenkel-Conrat, Robert A. Owens, Virology, Prentice Hall, 1994.
حیوانات آزمایشگاهی Laboratory Animals
حیوانات آزمایشگاهی و انجام آزمایشات مختلف روی آنها از دیرباز بین پزشکان ومحققان رایج بوده است. امروزه با پیشرفت دانش بیوتکنولوژی استفاده از این حیوانات و پرورش آنها برای آزمایشهای تخصصی بسیار معمول و متداول شده است؛ به طوری که قبل از ورود دارو به بدن انسان، دارو باید مرحله تحقیقات حیوانی را طی کرده و سپس وارد مرحله تحقیق و آزمایش روی جامعه کوچکی از انسانها شود. در بین این حیوانات موشهای آزمایشگاهی، خوک و خوکچههای هندی کاربرد بیشتری در آزمایشگاههای بیوتکنولوژی دارند.
مباحث و سرفصل دروس حیوانات آزمایشگاهی
- آشنایی با حیوانات آزمایشگاهی و تحقیقات زیست پزشکی
- رفاه حال و نگهداری از حیوانات آزمایشگاهی
- کنترل کیفیت حیوانات آزمایشگاهی
- آناتومی ، فیزیولوژی و دامداری حیوانات آزمایشگاهی
- اصول ایجاد و استفاده از مدلهای حیوانات برای مطالعه بیماریها در انسان
- آشنایی با برخی بیماریهای شایع در حیوانات آزمایشگاهی
- آشنایی با برخی بیماریهای ناقله توسط حیوانات آزمایشگاهی
- آشنایی با نحوه تولید، تکثیر و تغذیه حیوانات آزمایشگاهی
- بیهوشی حیوانات آزمایشگاهی، نحوه تزریق به حیوانات کوچک
- روشهای کشتن با حفظ اخلاق و کمتر زجر کشیدن حیوانات آزمایشگاهی، کالبد شکافی حیوانات آزمایشگاهی
- نحوه ایجاد مدلهای مختلف ترمیم بافت در حیوانات ازمایشگاهی
منابع و رفرنسها
- Jann Hau, Steven J. Schapiro, Handbook of Laboratory Animal Science, Volume III: Animal Models, 3rd Edition, 2013.
- Hans Hedrich, The Laboratory Rat, HANDBOOK OF EXPERIMENTAL ANIMALS, Academic Press, 2nd edition, 2012.
- James F. Willott, Handbook of Mouse Auditory Research: From Behavior to Molecular Biology, CRC press, 1st edition, 2001.
مهندسی بافت و زیست مواد Tissue Engineering and Biomaterials
این درس برای آشنایی دانشجویان رشته دکترای بیوتکنولوژی با اصول و مفاهیم مهندسی انواع بافت تدریس میشود.
مباحث و سرفصل های مهندسی بافت و زیست مواد
- تاریخ چه مهندسی بافت، وضعیت حال و آینده، صنعت و بازار و سمت وسوی بازار، مفاهیم و تعاریف اولیه
- ساختار عمل بستر خارج سلولی، برهمکنش های سلول- سلول و سلول- بستر
- اصول طراحی بستر خارج سلولی
- سلول های کاربردی در مهندسی بافت
- سلول های بنیادی و منابع مختلف آنها
- سلول های بالغ، سلولهای نامیرا، سلولهای پرتوان القایی
- زیست مواد سنتتیک و طبیعی، کامپوزیتها و پلمیرها
- داربستهای زیست فعال
- داربستها و خواص آنها، روشهای مختلف ساخت داربست، داربستهای نانوساختار
- تعیین خصوصیات داربستهای مهندسی بافت
- زیست مولکولهای مورد استفاده در مهندسی بافت، فاکتورهای رشد و مهندسی بافت
- اصول دارورسانی به درون سلول، هدف گیری سلول و بافت
- مهندسی بافتهای پوست، قلب، استخوان، غضروف، عصب، تاندون، کبد، پانکراس
منابع و رفرنسهای تدریس در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- 1-Lanza R, Langer R, Vacanti J, Atala A, Principles of Tissue Engineering, Elsevier Science Publishing Co Inc, 6th edition, 2020.
- Chawla k, Methods in Molecular Biology: Biomaterials for Tissue Engineering, Springer NewYork;Humana Press, 1st edition 2020.
- Sethuraman, S, Krishnan UM, Subramanian A, Biomaterials and nanotechnology for tissue engineering, CRC Press – Taylor & Francis Group, 1st edition, 2016.
معرفی رشته مهندسی پزشکی، بازار کار و ادامه تحصیل
ایمنی درمانی، سلول درمانی، ژن درمانی Immune, Cell and Gene Therapy
تدریس مباحثی نسبتا جدید در علوم درمانی مانند درمان بیماریها با استفاده از ژنی که به روی ویروس سوار شده و باعث بهبود و علاج بیماری میشود. همچنین مباحث سلول درمانی و ایمنی درمانی نیز در این درس برای دانشجویان دکترای بیوتکنولوژی تدریس میشود.
مباحث و سرفصلهای تدریس
- ایمنوتراپی سرطان
- تکنولوژی بهبود پاسخ ایمنی
- مالاریا و و واکسنهای جهان سوم
- تحقیق و توسعه واکسن علیه بیماریهای Borne-Vector
- اخلاق و اقتصاد واکسن
- تحقیق، پژوهش و ساخت واکسن سرطان
- واکسنهای گیاهی و ایمنوتراپی
- ژن درمانی AAVCF
- بازجهت دهی پاسخ ایمنی توسط TCR
- بازجهت دهی پاسخ ایمنی توسطCARs
- وکتورهای لنتی ویروسی و درمان نقص ایمنی
- DNA واکسن
- زیست شناسی وکتورهای AAV و ادنوویروسی
- بررسی پاسخ ایمنی به وکتورهای AAV و ادنوویروسی
- اصول ژن درمانی
- به هم ریختن ژن
- وکتورهای ژن درمانی
- ویروسهای associated-Adeno در کلینیک
- RNAi and noncoding RNA
- دیستروفی ماهیچه ای
- سلول بنیادی درمانی (موسسه تحقیقاتی پژوهی رویان در ایران، سالهاست که بر روی سلولهای بنیادی تحقیق میکند و دستاوردهای قابل توجهی هم در این زمینه دارد)
- بررسی بالینی بیماریهای نقص ایمنی
منابع و رفرنسهای تدریس در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- Clévio Nóbrega, Liliana Mendonça, Carlos A. Matos;A Handbook of Gene and Cell Therapy, Springer; 2020
- Miguel-Angel Perales, Syed A. Abutalib, Catherine Bollard, Cell and Gene Therapies; Springer; 2019
- Jie Xu, Regulation of Cancer Immune Checkpoints: Molecular and Cellular Mechanisms and Therapy; Springer Nature; 2020
کارآفرینی در بیوتکنولوژی Biotechnology Entrepreneurship
رشته بیوتکنولوژی کارکردهای مختلف در زمینههای مختلفی مانند کشاورزی، محیط زیست، اصلاح ژنتیکی جانوران و گیاهان، درمان بیماریهای رایج در انسان و حیوان، تولید داروهای نوترکیب و …. دارد. داشتن ایده و رساندن آن به تولید و کسب درآمد و همچنین بینیاز ساختن کشور از دانشمندان و محصولات ساخت دیگر کشورها هدف نهایی این رشته است.
شرکتهای دانش بنیان در بیوتکنولوژی از پیشروان استارتاپی در کشور بوده که علاوه بر ساخت تجهیزات مورد نیاز توانسته اند درآمد خوبی را از فروش داخلی و صادرات کسب کنند. در این درس دانشجویان با مبانی کارآفرینی برای تاسیس شرکتهای دانش بنیان در بیوتکنولوژی آموزش داده میشود.
مباحث و سرفصل دروس کارآفرینی در بیوتکنولوژی
- آینده بیوتکنولوژی در صنعت دارو و درمان، تولید سوخت پاک و غذا
- صنعت بیوتکنولوژی موتور محرکه ابداعات و اختراعات
- مفهوم کارآفرینی بیوتکنولوژی
- نوآوری فناورانه و دانش پایه
- عناصر اصلی رشد مراکز بیوتکنولوژی
- ویژگیهای مدیران موفق در بیوتکنولوژی
- ایجاد، مدیریت و تولید انگیزه در تیم های بزرگ کاری
- تجاری سازی ایده ها ی نوآور
- توسعه شبکه روابط انسانی
- درک درست بخش تولید محصول در بیوتکنولوژی
- درک درست مدلهای تجارت بیوتکنولوژی و مدیریت ریسک
- نحوه تاسیس و شکلگیری شرکتهای دانش بنیان، ساختار مالکیت، و مسائل مربوط به امنیت و کمکهای دولتی
- استفاده از تکنولوژی تحت لیسانس شرکتهای خارجی
- حفاظت از مالکیت معنوی در مورد بیوتکنولوژیستهای نوآور
- مطالعه زندگی نامه کارآفرینان موفق در زیست فناوری
منابع و رفرنسهای پیشنهادی
- Shimasaki, C, Biotechnology Entrepreneurship, Elsevier, 2nd edition, 2020.
- Patzelt H. and Brenner T, Handbook of Bioentrepreneurship, Springer, 2008.
بیماریهای عفونی Infectious disease دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
اگر خدای ناکرده گذرتان به بیمارستانها افتاده باشد، بخش عفونی را در اغلب آنها دیدهاید. بیماریهای عفونی بیماریهایی هستند که از طرق مختلف و حتی در خود مراکز درمانی به کادر درمان و بیماران منتقل میشوند. در این درس در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی به آشنایی با علل و عوامل ایجاد بیماریهای عفونی، نحوه مقابله و مقاومت بدن برای عدم ابتلا و در صورت ابتلا از بین بردن آن و راهکارهای درمانی و داروهای مختلف میپردازیم.
- مقدمه و آشنایی با اپیدمیولوژی (همه گیری و سرایت) بیماریهای عفونی
- تقسیم بندی عوامل و انواع بیماریهای عفونی
- حساسیت میزبان و پاسخ به بیماریهای عفونی
- روش های زیست پزشکی جهت درمان بیماریهای عفونی
- اپیدمیولوژی مولکولی
- روشهای تشخیص آزمایشگاهی بیماریهای عفونی
- پایش و نظارت بر سرایت و درمان انواع بیماری عفونی
- روشهای آماری پایش و نظارت
- مدلهای مطالعه بیماریهای عفونی
- مدلهای کاربردی و مدلسازی ریاضی جهت درمان
- بیماریهای عفونی قابل پیشگیری با واکسن
- بیماریهای عفونی که هنوز واکسن ندارند
- بیماریهای عفونی تنفسی
- بیماریهای عفونی ادراری
- بیماریهای روده ای
- هپاتیت و HIV
- وبا و مالاریا
- بیماریهای منتقل شونده از طریق جنسی مانند HPV یا زگیل تناسلی
- روش های اخالقی و اجتماعی در جلوگیری از بیماریهای عفونی
- کنترل عفونت و درمان آن
- پیشگیری از مسری شدن عفونتهای مختلف
- بیماریهای ناشی از وکتورها
- دینامیک انتقال
- انواع واکسن و بررسی کارایی آنها
منابع و رفرنسهای پیشنهادی
- John E. Bennett, Raphael Dolin, Martin J. Blaser, Infectious Disease Essentials, Elsevier, 2017.
- Janos Minarovits, Hans Helmut Niller, Patho-Epigenetics of Infectious Disease, Springer, 1st ed (2016).
- William F. Wright DO MPH, Essentials of Clinical Infectious Diseases, Demos Medical, 2nd ed. 2013
- E. Bennett and Raphael Dolin; Mandell, Douglas, and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Disease, Elsevier, 2016.
معادلات دیفرانسیل Differential equations دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
معادلات دیفرانسیل از دروس پایه در اغلب رشتههای مهندسی است. معادلات دیفرانسیل کاربرد فراوانی در حل معادلات پیچیده و دارای متعیرهای فراوان دارد. در ادامه به معرفی مباحث تدریس شده در معادلات دیفرانسیل رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی میپردازیم.
- آشنایی با مدل سازی ریاضی و معادلات دیفرانسیل
- معادله دیفرانسیل مرتبه اول و میدانهای برداری
- حل معادلات ، مرتبه اول تفکیک پلیمر، حل معادلات دیفرانسیل، مرتبه اول خطی
- حل معادلات دیفرانسیل همگن
- معادلات دیفرانسیل مرتبه دوم خطی با ضرایب ثابت بدون طرف دوم و با طرف دوم با تأکید بر مسائل مدلسازی
- حل معادلات دیفرانسیل به کمک سریهای توانی
- معادالت دیفرانسیل مرتبه دوم با شرایط اولیه
- بررسی دستگاههای خطی درصفحه، پایداری و پایداری دستگاههای خطی
- مسأله جمعیت و معادلات دیفرانسیل
- حل مسأله شکار و شکارچی با معادلات دیفرانسیل
منابع و رفرنسهای پیشنهادی معادلات دیفرانسیل در بیوتکنولوژی
- S.Gilbert, Differential Equations and Linear Algebra, Wellesley-Cambridge Press, 2015.
- A. Shair, A. Antonio. A textbook on Ordinary Differential Equations, Application to applied sciences. Springer, 2014
آموزش انتخاب رشته کنکور، کلیک کنید
شیمی دارویی پیشرفته Advanced Medicinal Chemistry
درس شیمی دارویی پیشرفته در ادامه درس شیمی دارویی ارائه شده و ورود به حوزه کشف دارو و رساندن به بیمار در این درس تدریس میشود. فارغالتحصیلان بیوتکنولوژی با داروسازان و کارشناسان شیمی دارویی روابط کاری و علمی نزدیکی دارند و با تشکیل تیم مناسب میتوانند در حوزههای مختلف دارویی وارد شوند.
- نظر اجمالی به دارو و مولکولهای هدف دارو
- مولکولهـای هـدف دارو: آشنایی با ساختـار و نحوه عملکرد پروتئین ها ، آشنایی با سـاختار و عملکرد آنزیم
- آشنایی با ساختار و عملکرد گیرنده ها، گیرنـده و انتقـال سیگنال، ساختار و عملکرد اسیدهای نوکلئیک
- فارماکو دینـامیک و فارماکو سـینتک: آنزیمهـا بـه عنوان هـدف دارو، گیرنـدههـا بـه عنوان هدف دارو
- ســـایر اهـداف دارویی، فـارماکو سینتیک داروها
- کشف داروهای نوین : یافتن داروی راهبر، ساخت داروهای کم عارضه
- طراحی دارو: بهینه سازی برهم کنش با هدف
- مراحل توسعه دارو تا رسیدن به بازار
- داروهای مهم: دراو و عوامل ضد باکتریایی، عوامل و داروهای ضد ویروسی، عوامل ضد سرطان، کولینرژیک ، ضد کولینرژیک، آنتی کولین استرازها
- داروهای موثر بر سیستم عصبی آدرنژیک، اپیوئید های ضد درد، داروهای ضد زخم معده، دارو های موثر بر سیستم قلب و عروق
منابع و رفرنسها
- Graham Patrick, An Introduction to Medicinal Chemistry, Oxford University Press; 6th edition (2017).
- Victoria F. Roche, S. William Zito, et al., Foye’s Principles of Medicinal Chemistry, LWW; 8th edition (2019).
رزرو مشاوره انتخاب رشته کنکور استاد افشار با ظرفیت محدود و کاملا دستی بر پایه آینده پژوهی
09208085905
شبکههای محاسباتی عصبیArtificial Neural Networks
آشنایی با مفاهیم و اصول طراحی شبکههای عصبی مصنوعی و محاسبات انجام شده توسط آن ها هدف اصلی آموزش این درس است.
مباحث و سرفصلهای شبکه عصبی دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- اهمیت شبکههای عصبی
- اصول طراحی شبکههای عصبی
- پرسپترون و ساختار آن
- شبکه ماداالین
- شبکه پس انتشار
- شبکه هاپفیلد
- شبکه پاد انتشار (propagation counter )
- ذخیره و بازیابی اطالعات در حافظه در مقیاس بزرگ
- تئوری رزونانس قابل تطبیق
- کاگنیترون و نئوکاگنیترون
- آموزش آماری (training statistical)
- شبکه های برگشتی
رفرنس و منابع پیشنهادی
- Aggarwal, C.C., Neural Networks and Deep Learning: A Textbook. 1st Edition, 2018.
- Cartwright, H., Artificial Neural Networks, 1st Edition, 2020.
تعیین نقشه ژنی Gene Mapping در دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
آشنایی با مفاهیم فواصل و جایگاههای ژنی، انتقال بیماریها با ژن و روابط خانوادگی، سلولهای هیبریدی
مباحث و سرفصلهای درس تعیین نقشه ژنی
- مروری بر ساختمان و عملکرد ژنها
- مروری بر ژنتیک مولکولی
- ژن و نقایص ژنی(پاتولوژی مولکولی ژن های معیوب)
- تکنیک های آنالیز ژن ساترن، نورترن،وسترن، مهندسی ژنتیک،PCR و تعیین توالی DNA
- شیوههای متفاوت تعیین نقشه ژنی: مطالعات خانوادگی (صفات وابسته به جنس،اثر سرم غالب و مغلوب)
- هیبرید سلولهای سوماتیک
- آنالیز پیوستگی ژنی بوسیله RFLP
- قدم زدن و پریدن روی کروموزمها (Walking Jumping)
- این سیتوهیبریداسیون
- غربالگری تمایز دهنده(Differential ) و کاهش دهنده (subtractive) با استفاده از VNTR , ST
منابع و رفرنسها
- Tom Strachan and Andrew Read, Human Molecular Genetics, Garland Science/Taylor & Francis Group, 5th edition 2019
- Robert C. Elston, Statistical Human Genetics: Methods and Protocols, Humana Press; 2nd ed. 2017
ایمپلنتها و تجهیزات پزشکی Medical Devices and Implant
آشنایی با زیست مواد و نیز مواد مورد استفاده در پزشکی ترمیمی اعم از ساخت ایمپلنتهای دندان، مفصلهای مصنوعی و …. از مباحث مطروحه در درس ایمپلنتها و تجهیزات پزشکی در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی است.
مباحث و سرفصلهای درس
- مرور تاریخچه و مقدمهای بر ایمپلنتها و وسایل پزشکی
- مشکلات کلینیکی نیازمند استفاده از ایمپلنتها به عنوان راه حل
- اصول طراحی ایمپلنتها، پارامترهای طراحی
- ضوابط انتخاب زیست مواد
- ویژگی های زیست مواد
- استانداردهای بین المللی برای ساخت
- شکل دهی و نگهداری ایمپلنتها
- بررسی پارامترهای طراحی اعم از زیست سازگاری
- اتصال به بافت و تخریب پذیری
- انواع ایمپلنتها و پروتزهای مورد استفاده در استخوان، غضروف، جراحی پالستیک، قلب و عروق، ترمیم عصب، بافتهای نرم از قبیل
- دیسک بین مهره و مینیسک و چشم
- ایمپلنتهای دندانی
- غشاهای سوختگی و پوست مصنوعی
- بلوغ ایمنی و تمایز سلولهای سیستم دفاعی
- دستگاهها و تجهیزات مورد استفاده در بیمارستانها اعم از دستگاههای الکترومکانیکی، بیهوشی و تنفس
فهرست منابع پیشنهادی
- Mary Beth Privitera, Applied Human Factors in Medical Device Design, Academic Press 2019
- Peter J, Medical Device Design – Innovation from Concept to Market Ogrodnik, Elsevier 2013
- Peter Ogrodnik, Medical device design, Elsevier; 2013.
- Theodore R. Kucklick, The Medical Device R&D Handbook, Taylor & Francis/CRC
بیوتکنولوژی درمان ناباروری Biotechnology treatment of infertility
آشنایی با تکنیک های رایج در زیست فناوری تولید مثل مانند تکنیک بارداری آی وی اف، آی یو آی، ارزیابی و غربالگری جنین، جلوگیری از تولد نوزادان دارای بیماری صعب العلاج مانند هموفیلی و تالاسمی، جداسازی اسپرم و تخمک با کیفیت از مباحث تدریس در بیوتکنولوژی درمان ناباروری است.
مباحث و سرفصل تدریس
- آشنایی با تکنیک های ART
- آشنایی با فرآیندهای مولکولی باروری
- کنترل کیفی در آزمایشگاه ART
- تکنیک IVF انسانی برای از بین بردن ناباروری
- میکرواینجکشن یا همان دستکاری میکروسکوپی سلول ها و تهیه پیپتهای نگه دارنده و تزریق
- فریز جنین، تخمک و اسپرم
- بیوپسی بالستومر جنین انسانی
- انواع محیط های کشت سلولی جهت کشت تخمک ، جنین و بالستوسیست
- هم کشتی بافت های مختلف Culture -Co
- ارزیابی جنین و تخمک انسانی قبل از انتقال به بدن مادر
- تکنیک هچینگ انسانی
- تکنیک انتقال جنین به رحم
- آشنایی با مباحث اخلاقی در آماده سازی اسپرم، تخمک، انتقال و مبحث رحم اجارهای و قوانین شرعی و عرفی
منابع و رفرنسهای تدریس
- Rajender Singh, Molecular Signaling in Spermatogenesis and Male Infertility, CRC Press, 1st ed. 2019.
- Walter K.H. Krause, Rajesh K. Naz, Immune Infertility: Impact of Immune Reactions on Human Fertility, Springer, 2nd ed. 2017.
- Kay Elder; Brian Dale zation, In-Vitro Fertilization, Cambridge University Press 2020,
ژنتیک تولید مثل و تشخیص قبل از تولد
آشنایی با اصول ژنتیک باروری و اختلالات ژنتیکی، مفاهیم و اصول روشهای تشخیص بیماریهای صعب العلاج، سندروم دان و…. قبل از تولد از مباحث تدریس ژنتیک تولید مثل و تشخیص قبل از تولد در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی است.
مباحث و سرفصل تدریس
- ژنتیک باروری
- نقش ژنها در رشد اولیه تکامل
- Imprinting و سندرم مربوطه
- عملکرد ژنوم
- استراتژیهای تولید مثل
- انواع تکنیکهای FISH و RT-PCR و PCR
- ژنهای دخیل در آزوسپرمی
- موارد مورد نیاز به مشاوره و تشخیص قبل از تولد
- تست سه گانه test Triple
- آمنیو سنتز
- نمونه برداری از جنین و پرزهای جفتی CVS
- روشهای تشخیص ژنتیکی قبل از النه گزینی روش سیتوژنتیک و FISH و روش مولکولی
- تشخیص سلولی و مولکولی نمونه ها
- سونوگرافی و اکوکاردیوگرافی
- تشخیص جنینی پیش از تولد PGD
- تعیین جنسیت determination Sex
- آشنائی با مباحث اخالقی در این درس
- سیتوژنتیک (کلاسیک و نوین)
فهرست منابع پیشنهادی دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
- Thierry Edoh, Pravin Pawat, Sagar Mohammad, Pre-Screening Systems for Early Disease Prediction, Detection, and Prevention Medical Information Science Reference; 2018
- Juan A. Garcia-Velasco, Emre Seli,Human Reproductive Genetics Academic Press Inc 2020
- Brynn Levy, Prenatal Diagnosis Springer,Humana Press, 2nd ed. 2019
- Lieve Page-Christiaens; Hanns-Georg Klein, Noninvasive Prenatal Testing (Nipt): Applied Genomics in Prenatal Screening and Diagnosis Academic Press, 1st
- ed. 2018
زیست شناسی سرطان و تومور Cancer and tumour biology
در سالهای اخیر با ازدیاد مصرف فستفودها، مواد غذایی تراریخته، آلودگی هوا، مصرف دخانیات، انواع سرطان و تومور بسیار فراگیر شده است. آشنایی با مفاهیم و مباحث تومور و ریز محیط آن، مسیرهای فعالسازی و سیگنالینگ سرطان و روشهای درمان آن از مباحث درس زیست شناسی سرطان و تومور در رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی است.
مباحث و سرفصلهای تدریس سرطان و تومور
- آشنایی با سرطان و نشانها
- ریزمحیط تومورموتاژنها، سرطانزا ها و جهشها
- ویروسهای توموری و کشف انکوژنها
- سلولهای سرطانی و ناهنجاریهای ژنتیکی
- مکانیسمهای فعالسازی انکوژنها
- نقش فاکتورهای رشد و رسپتورها در کارسینوژنز
- signaling RAS در سرطان
- سندروم سرطانهای ارثی و کشف تومور ساپرسورها
- کنترل چرخه سلولی و تومار ساپرسورpRb
- اپوپتوز و تومار ساپرسور 53p
- پیر شدن سلولی
- تلومرها، نامیرایی سلولی و تومورژنز
- محرکهای تومور
- سلول بنیادی سرطانی
- مکانیسمهای ترمیم DNA
- آسیبهای ترمیم DNA و رابطه آن با سرطان
- آنژیوژنز
- متاستاز
- درمان شیمی درمانی سنتی
- درمان ایمنوتراپی
- درمان هدفمند
- تکنولوژیهای نوین ژنومیک و پروتومکس در سرطان
- کاربرد روشهای نوین در پیشگیری، ارزیابی خطر، تشخیص و درمان
فهرست منابع و رفرنسها
- Weinberg, Robert A, The Biology of Cancer, New York: Garland Science, 2014.
- Hesketh R, Introduction to cancer biology, Cambridge University Press, 2013.
- George C. Prendergast and Elizabeth M. Jaffee, Cancer Immunotherapy: Immune Suppression
معرفی دانشگاههای برتر دنیا در رشته بیوتکنولوژی
- رتبه اول جهان دانشگاه هاروارد Harvard University در آمریکا
- رتبه دوم جهان دانشگاه تورنتو در کاناداUniversity of Toronto
- رتبه سوم جهان دانشگاه استنفورد آمریکا Stanford University
- رتبه چهارم جهان دانشگاه Yale University آمریکا
- رتبه پنجم جهان دانشگاه واشنگتن University of Washington – Seattle آمریکا
- رتبه ششم جهان دانشگاه University of Michigan – Ann Arbor آمریکا
- رتبه هفتم جهان دانشگاه University of Pennsylvania
- رتبه هشتم جهان دانشگاه جان هاپکینز ایالات متحده آمریکا Johns Hopkins University
- رتبه نهم دانشگاه Washington University in St Louis در ایالات متحده
- رتبه دهم جهان و رتبه 1 اروپا دانشگاه Karolinska Institute در سوئد
- رتبه 11 جهان دانشگاه University of California – San Francisco آمریکا
- رتبه 12 جهان و رتبه 2 اروپا دانشگاه University of Copenhagen دانمارک
- رتبه 13 جهان دانشگاه سندیگو University of California-San Diego آمریکا
- رتبه 14 جهان دانشگاه University of California – Los Angeles ایالات متحده آمریکا
- رتبه 15 جهان University of Pittsburgh آمریکا
- رتبه 16 جهان دانشگاه University of Minnesota – Twin Cities آمریکا
- رتبه 17 جهان و رتبه 3 اروپا دانشگاه Lund University سوئد
- رتبه 18 جهان University of Texas Southwestern Medical Center
- رتبه 19 جهانی و رنک 1 آسیا دانشگاه Osaka University ژاپن
- رتبه 20 جهانی و 4 اروپا دانشگاه University College London انگلستان
بهترین مشاور انتخاب رشته کنکور کیست؟ کلیک کنید
رشته بیوتکنولوژی رشته ای نوپا می باشد که امکان پیشرفت زیادی را خواهد داشت و فارغ التحصیلان این رشته می توانند در مراکز تحقیقاتی نظیر رویان، انستیتو پاستور، انستیتو ژنتیک، شرکت فناوری بنیاخته و … موجود است. در عین حال دانشجویان میتوانند در شرکتهای تولید دارو یا شرکتهای دانشبنیان مشغول به کار شوند یا خودشان اقدام به تأسیس شرکتهای دانشبنیان مشغول به کار شوند.با توجه به روند پیشرفت کشور آینده خوب و درخشانی برای فارغ التحصیلان این رشته وجود خواهد داشت.
معرفی رشته بیوتکنولوژی و رتبه قبولی
رتبه قبولی رشته دکترای پیوسته بیوتکنولوژی
قبل از دیدن رتبه قبولی در رشته دکتری پیوسته بیوتکنولوژی توجه کنید که فقط با دانستن رتبه های قبولی سال قبل انتخاب رشته انجام ندهید. با توجه به تغییر ظرفیت ها،سهمیه ها و تغییر در اقبال عمومی دانش آموزان،رتبه قبولی هر سال با سال های قبل متفاوت است. بنابراین به کمک مشاور انتخاب رشته حرفه ای می توانید، قبولی خود را در کنکور تضمین نمایید. با توجه به محدودیت ظرفیت بیوتکنولوژی،رتبه های قبولی در این رشته معمولا رتبه زیر ۲۵۰ می باشد.که ممکن است بسته به اقبال دانشجویان در هر سال تغییراتی هم داشته باشد.
رتبه قبولی دکترای پیوسته بیوتکنولوژی در کنکور 1400 کلیک کنید
رتبه در منطقه | رتبه کشوری | سهمیه در منطقه | جنسیت | نوع تحصیل |
---|---|---|---|---|
142 | 362 | 1-مشهد | دختر | روزانه |
252 | 711 | 1-تهران | دختر | روزانه |
ثبت ديدگاه