شناخت انواع هوش در موفقیت افراد بسیار تاثیر گذار است.اگر هر شخص زمینه استعداد ها و توانایی خود را بشناسد و در مسیر بهره گیری صحیح از آن ها قرار بگیرد،می تواند مسیر موفقیت را با سرعت و سهولت طی کند و دشواری های مسیر برای او سهل و آسان می شود.در این مقاله انواع هوش و تاثیر هوش های هشت گانه در موفقیت را به صورت جامع و کامل بررسی می کنیم.
هوش انسان:
فهرست مطالب
- هوش انسان:
- تاریخچه نظریه هوش های مختلف:
- آیا تمام افراد موفق دنیا دکتر و مهندس هستند؟
- نظریه هوش های هشت گانه:
- به صورت کلی هوش های ۸ گانه عبارتند از:
- اعتقاد گاردنر در مورد هوش ها:
- هوش موسیقی-ریتمیک (موسیقایی):
- ویژگی های هوش موسیقی عبارتند از:
- هوش بصری-فضایی:
- ویژگی های هوش بصری-فضایی شامل موارد زیر می باشد:
- هوش کلامی-زبانی:
- ویژگی های هوش کلامی-زبانی:
- هوش منطقی-ریاضی:
- ویژگی های افراد هوش منطقی و ریاضی عبارت است از:
- هوش اندامی-جنبشی:
- گاردنر معتقد است مشاغلی که برای افراد دارای هوش بالای بدنی مناسب است عبارتند از:
- هوش درون فردی:
- اگر جزو افراد این گروه هستید مشاغل زیر می تواند مشاغلی مناسب برای شما باشد:
- هوش میان فردی:
- ویژگی های افرادی که دارای هوش بالای میان فردی هستند:
- هوش طبیعت گرایانه:
- ویژگی های هوش طبیعت گرایانه عبارت است از:
- در ارتباط با نظریه هوش هشت گانه فرضیات مهمی وجود دارد که عبارتنداز:
- همه انسان ها از هر هشت نوع هوش بهره مند هستند:
- همه افراد می توانند هر یک از این هوش ها را به میزان مناسبی از توانایی برسانند:
- به جهت هوشمندی در هر یک از انواع هوش چندین راه وجود دارد:
- انواع هوش های هشت گانه به شیوه های پیچیده باهم همکاری می کنند:
هوش یک انسان را می توان به عنوان پتانسیل فکری آن شخص تعریف کرد.در واقع هوش شما چیزی است که با آن به دنیا آمده اید و قابل اندازه گیری می باشد.هوش انسان ظرفیتی است که اغلب تغییر آن کاری دشوار است.با این حال در طی سال ها اخیر نظریه ها و دیدگاه های متفاوتی نیز به وجود آمده است که یکی از این نظریه ها نظریه هوش های مختلف می باشد.
تاریخچه نظریه هوش های مختلف:
نظریه هوش های مختلف،هوش انسانی را به جای در نظر گرفتن یک توانایی واحد و کلی،به بخش های مجزا و خاص تقسیم بندی می کند.نظریه هوش های مختلف برای اولین بار در سال ۱۹۸۳ توسط شخصی به نام “هوارد گاردنر” در کتاب “Frames of mind“ که نوشته وی می باشد ارائه شد.
آیا تمام افراد موفق دنیا دکتر و مهندس هستند؟
تا به حال به علایق خود فکر کرده اید؟آیا تا به حال کارهای متفاوت را انجام داده اید و برایتان اتفاق افتاده است که یک کار را بهتر و راحت تر و در عین حال با علاقه بیشتر انجام می دهید و در آن موفق تر نیز هستید.اصلا مگر قرار است تمام آدم های دنیا دکتر و یا مهندس و وکیل شوند؟اگر این گونه بود که ادامه زندگی تا همین جای کار هم امکان نداشت.آیا ما در دنیا به کشاورز،خیاط،نقاش و… نیاز نداریم؟
قطعا پس از کمی تامل متوجه خواهید شد که برای ادامه حیات نیاز به خیلی مشاغل و کار ها داریم.صحبت امروز من این است که خودتان را کشف کنید:باور کنید این اصلی ترین و مهم ترین کاری است که برای پشیرفت در زندگی به آن نیاز دارید و به حرف دیگران توجه نکنید.
شناخت هوش هشت گانه و موفقیت
نظریه هوش های هشت گانه:
در حالت کلی نظریه ارائه شده توسط گاردنر هوش انسانی به ۸ گروه تقسیم می شود که در ادامه با هر یک از این هوش ها و هم چنین تاثیر هوش های هشت گانه در موفقیت،به صورت مفصل آشنا خواهید شد.
به صورت کلی هوش های ۸ گانه عبارتند از:
- هوش موسیقی-ریتمیک
- بصری-فضایی
- کلامی-زبانی
- هوش منطقی-ریاضی
- هوش اندامی-جنبشی
- هوش درون فردی
- هوش میان فردی
- هوش طبیعت گرایانه
گاردنر در سال ۲۰۰۹ اظهار داشت که هوش های وجودی و اخلاقی نیز ممکن است شایسته گنجاندن باشند.
اعتقاد گاردنر در مورد هوش ها:
اگر چه تمایز بین هوش ها به صورت کاملا مفصل بیان شده است اما گاردنر با این موضوع که هر آموزنده ای را تنها با یک هوش می توان برچسب زد مخالف است.گاردنر معتقد است که نظریه او باید یادگیرندگان را توانمند سازد نه آنها را تنها به یک روش یادگیری محدود کند.به گفته گاردنر هوش یک پتانسیل بیوپسیولوژیکی برای پردازش اطلاعاتی است که می تواند در یک محیط فرهنگی برای حل مشکلات یا ایجاد محصولاتی با ارزش در یک فرهنگ به وجود آید.
هوش موسیقی-ریتمیک (موسیقایی):
همان طور که از اسم آن هم مشخص است این بخش با حساسیت به صداها،ریتم ها،آهنگ ها و موسیقی ارتباط دارد.افرادی که دارای هوش ذهنی بالایی هستند،معمولا گام خوبی دارند و یا حتی ممکن است دارای صدای مطلق باشند و قادر به آواز خواندن،نوازندگی سایر ساز های موسیقی و آهنگ سازی نیز باشند.آن ها نسبت به ریتم،گام،لحن و ملودی حساسیت دارند.
ویژگی های هوش موسیقی عبارتند از:
- لذت بردن از خواندن و نواختن آلات موسیقی
- تشخیص درست الگوهای موسیقی
- مهارت در به یادآوری ملودی ها و موزیک ها
- درک غنی و وسیع از ساختار موسیقی،نت و ریتم
اگر در هوش موسیقی قوی هستید مشاغل زیر می تواند مشاغلی مناسب برای شما باشد:
- نوازنده
- آهنگساز
- خواننده
- معلم موسیقی
- رهبر ارکستر
- تنظیم کننده
شناخت هوش موسیقی که یکی از هوش های هشت گانه است و تاثیر آن در موفقیت را به صورت تجربی ببینیم:
اگر اهل گوش دادن به موزیک باشید این روزها نام مسعود جهانی را در آخر اکثر موزیک ها می شنوید و یکی از بهترین و معروف ترین تنظیم کنندگان حال حاضر موزیک ایران می باشد.آقای مسعود جهانی برای تنظیم هر آهنگ مبلغی بسیار بالاتر از حد تصور شما دریافت می کند.مسعود جهانی در ۱۸ سالگی داروسازی اصفهان قبول می شود اما به علت علاقه و هوش موسیقایی از دانشگاه انصراف می دهد و به کار موزیک ادامه می دهد و امروز از نظر کسب درآمد،درآمدی بسیار بسیار بالاتر از یک داروساز را دارد و طبیعتا معروف تر نیز شده است.این که تنظیم کننده باشی یا داروساز مهم نیست،مهم علاقه و رضایت مندی از کاری است که در حال انجام آن هستی فراموش نکنید در هر شغل و حرفه ای که هستید سعی کنید نفر اول باشید،نفر اول بودن درامد،رضایت و معروفیت را به همراه خواهد داشت.
هوش بصری-فضایی:
هوش بصری-فضایی یا همان هوش تصویری با داوری فضایی و امکان تجسم با چشم و ذهن سرو کار دارد.افراد این گروه عموما دارای قدرت تجسم بالایی هستند.گاردنر در خصوص هوش فضایی می گوید: این هوش می تواند برای حل مشکلات و مسائل در زمینه های مربوط به مشاغل واقع گرایانه و تحقیقاتی موثر باشد.افراد دارای این هوش معمولا با نقشه ها،تصاویر،فیلم ها و نمودار ها رابطه خوبی دارند و درک درستی از آن ها خواهند داشت.
ویژگی های هوش بصری-فضایی شامل موارد زیر می باشد:
- لذت بردن از خواندن و نوشتن
- در کنار هم قرار دادن معما ها خوب عمل می کنند
- در تفسیر تصاویر،نقشه ها و نمودار ها عملکرد خوبی دارند
- از نقاشی و هنرهای تجسمی لذت می برد
- الگوها را به راحتی تشخیص می دهد
چه مشاغلی برای افرادی که دارای هوش بصری-فضایی هستند مناسب است؟
- معماری
- هنر
- مهندسی
با تاثیر یکی دیگر از هوش های هشت گانه در موفقیت آشنا شدیم.
هوش کلامی-زبانی:
افرادی که در هوش کلامی-زبانی توانایی بالایی دارند هم در هنگام صحبت کردن و هم در هنگام نوشتن قادرند تا از لغات به خوبی استفاده نمایند.آن ها به طور معمول در خواندن،نوشتن داستان گفتن و به یاد آوردن کلمات و به خاطر سپردن اطلاعات مهارت بالایی دارند.
ویژگی های هوش کلامی-زبانی:
- عملکرد مناسب در به یادآوردن اطلاعات نوشتاری و گفتاری
- لذت بردن از خواندن و نوشتن
- مهارت در مباحثه و یا صحبت های متقاعد کننده
- توانایی بالا در توضیح دادن مسائل گوناگون و بیان مناسب
- استفاده از شوخ طبعی به هنگام بیان داستان ها
اگر در هوش زبانی-کلامی قوی هستید انتخاب یکی از شغل های زیر برای شما مناسب می باشد:
- نویسنده
- روزنامه نگار
- وکیل
- معلم
هوش منطقی-ریاضی:
این حوزه با منطق،انتزاعات،استدلال،اعداد و تفکر منتقدانه ارتباط دارد.هم چنین این موضوع با داشتن توانایی درک اصول اساسی نوعی سیستم علیتی به حساب می آید.این افراد تمایل دارند که به طور مفهومی در مورد اعداد،روابط و الگوهای عددی فکر کنند.
تا کنون با افرادی که در ریاضیات قوی هستند برخورد داشته اید؟آیا به نوع رفتار و ویژگی های این اشخاص توجه کرده اید؟
این افراد از حل مسئله و درگیر شدن با سوالات خسته نمی شوند و برای حل یک مسئله به دنبال روش های گوناگونی می باشند و صورت سوال را آنالیز می کنند تا با تفکری عمیق سوالات را حل کنند.
ویژگی های افراد هوش منطقی و ریاضی عبارت است از:
- مهارت های عالی برای حل مسئله
- لذت بردن از تفکر در مورد مسائل انتزاعی
- علاقه به انجام آژمایش های علمی
- عملکرد مناسب در حل معادلات پیچیده
اگر جزو این دسته از افراد هستید مشاغل زیر برایتان مناسب تر خواهد بود:
- دانشمند
- ریاضیدان
- برنامه نویس کامپیوتر
- مهندس
- حسابدار
هوش اندامی-جنبشی:
گفته می شود افرادی که از هوش جسمی بدنی بالایی برخوردار هستند،در حرکات بدن،انجام اعمال بدنی و کنترل بدنی می توانند خوب واقع شوند.افرادی که در این زمینه نیرومند هستند،تمایل به هماهنگی و مهارت عالی دست و چشم دارند.
ویژگی های هوش اندام-جنبشی عبارت است از:
- مهارت در رقص
- مهارت در فعالیت های ورزشی
- لذت بردن از خلق وسایل دست ساز
- هماهنگی بدنی عالی
گاردنر معتقد است مشاغلی که برای افراد دارای هوش بالای بدنی مناسب است عبارتند از:
- افسر پلیس
- رقاص
- سازنده
- مجسمه ساز
- ورزشکار حرفه ای
- بازیگر
اگر چه مشاغل نام برده شده را می توان از طریق شبیه سازی های مجازی تکثیر کرد اما آنها یادگیری بدنی واقعی مورد نیاز در این هوش را تولید نخواهند کرد.
هوش درون فردی:
هوش درون فردی مربوط به ظرفیت های درون نگرانه و بازتابنده می باشد.این موضوع به معنای درک عمیق از نفس می باشد و چنین افرادی می توانند از حالات احساسی،احساسات انگیزه های خود با خبر باشند.چنین افرادی تمایل دارند از خود اندیشی و تجزیه تحلیل از جمله مواردی مانند رویاپردازی،کشف روابط با دیگران و ارزیابی نقاط قوت و ضعف شخصی خود لذت ببرند و آگاهی کسب نمایند.
ویژگی هوش درون فردی شامل موارد زیر می باشد:
- مهارت آنالیز نقاط قوت و ضعف شخصی
- لذت بردن از آنالیز نظریه ها و ایده ها
- خود آگاهی بالا
- درک درست از انگیزه ها و احساسات شخصی
اگر جزو افراد این گروه هستید مشاغل زیر می تواند مشاغلی مناسب برای شما باشد:
- نویسنده
- دانشمند
- فیلسوف
هوش میان فردی:
افرادی که از این هوش برخوردار هستند در درک و تعامل با افراد دیگر موفق ظاهر می شوند و هم چنین این افراد در ارزیابی احساسات،انگیزه ها،تمایلات و اهداف افراد اطراف خود مهارت دارند.از دید این تئوری افرادی که دارای هوش میان فردی هستند به دلیل توانایی درک خلق و خوی اطرافیان،احساسات،مزاج،انگیزه ها و توانایی همکاری در کارها می توانند افرادی موفق در کارهای گروهی باشند و در گوشه ای از یک گروه به فعالیت خود مشغول شوند.
ویژگی های افرادی که دارای هوش بالای میان فردی هستند:
- ایجاد ارتباط راحت با دیگران
- همدلی کردن با دیگران
- رهبری یک گروه
- عاشق بحث و گفت و گو
- بررسی شرایط از دیدگاه های متفاوت
مشاغل مناسب برای این افراد:
- سیاستمدار
- فروشنده
- مدیر
- مدرس
- مددکار اجتماعی
- مشاور
هوش طبیعت گرایانه:
ناتورالیستی یا همان هوش طبیعت گرایانه جدیدترین نظریه افزوده گاردنر می باشد که با مخالفت های بیشتری نسبت به هفت هوش اصلی دیگر رو به رو شده است.به گفته گاردنر افرادی که از این نوع هوش بهره مند هستند علاقه مندی بیشتری نسبت به طبیعت دارند و اغلب علاقه مند به پرورش،کاوش در محیط و یادگیری در مورد سایر گونه ها می باشند.گفته می شود که ای افراد از تغییرات نا محسوس در محیط نیز آگاه هستند.
ویژگی های هوش طبیعت گرایانه عبارت است از:
- علاقه مندی به موضوعاتی از قبیل گیاه شناسی،زیست شناسی و جانور شناسی
- مهارت بالا در طبقه بندی و فهرست بندی اطلاعات
- لذت بردن از باغبانی،پیاده روی و کاوش در محیط بیرون
- عدم تمایل به یادگیری موضوعات ناآشنایی که ارتباطی با طبیعت ندارند
اگر از نظر هوش طبیعت گرایی قوی هستید انتخاب شغل های زیر برای شما مناسب است:
- زیست شناس
- کشاورز
- محافظه کار
- باغبان
در ارتباط با نظریه هوش هشت گانه فرضیات مهمی وجود دارد که عبارتنداز:
-
همه انسان ها از هر هشت نوع هوش بهره مند هستند:
این فرضیه بر این اساس است که تمام افراد از تمامی این هوش ها برخوردار هستند.البته باید بدانید که هر یک از این هشت نوع هوش ممکن است در افراد متفاوت به گونه های متفاوتی ظاهر شود.برخی از افراد در بیشتر موضوعات از میزان بالایی از این هوش ها برخوردار هستندکه اصولا فیلسوف ها،دانشمندان و سیاستمداران جزو ای دسته از افراد می باشند.
-
همه افراد می توانند هر یک از این هوش ها را به میزان مناسبی از توانایی برسانند:
شاید به نظرتان هر یک از این هوش ها ذاتی است و همیشه بگویید فلان شخص ب صورت ذاتی در ریاضیات تبحر دارد و یا فلانی هوش موسیقی خوبی دارد.اگر چه برخی از عیب ها و نقص ها و تمایزات در انسان ها به صورت ذاتی می باشد اما گاردنر میگوید تمام انسان ها با آموزش صحیح، تمرین کردن و پشتکار کافی می توانند هر یک از هوش های هشت گانه خود را تاحد زیادی توسه دهند و بهبود بخشند.
-
به جهت هوشمندی در هر یک از انواع هوش چندین راه وجود دارد:
اگر توضیحات مربوط به هر یک از هوش ها را در قسمت های قبلی مطالعه کرده باشید متوجه خواهید شد که برای نشان دادن استعداد های خود در هر یک از این هوش ها چندین راه متفاوت وجود دارد و هیچ گونه استاندارد خاصی مبنی بر اینکه شخصی در هر یک از این حوزه ها هوشمند نامیده شود تعریف نشده است مثلا شما در حوزه هوش کلامی-زبانی ممکن است قادر به خواندن نباشید اما در گفتن داستان های خاص و استفاده از لغات فراوان و یادآوری کلمات تبحر زیادی داشته باشید.
-
انواع هوش های هشت گانه به شیوه های پیچیده باهم همکاری می کنند:
گاردنر بر این باور بود که هیچ یک از هوش ها به تنهایی نمی توانند کارامد واقع شوند و به تنهایی موجودیتی نخواهند داشت،هم چنین گاردنر می گوید هر یک از آن ها بر دیگری تاثیر دارد.گاردنر در نظریه هوش های چندگانه به علت شناساندن هر یک از این هوش ها آن ها را به صورت مستقل و جدا از یکدیگر بیان کرده است.
بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که با شناخت خود و تاثیر هوش های هشت گانه در موفقیت،می توان برای فرزندان خود،مشاغل مناسبی را انتخاب کنیم.
نویسنده: خانم مهندس مبینا تقوی
سلام
از سایت انتشارات آروین بسیار بسیار تشکر می کنم
ما در مناطق محروم کشور تحصیل می کنیم
الانم تنها دسترسیمان به اینترنت است که برخی مطالب مفید را بخوانیم
رسالت انتشارات مکتب آروین تولید محتوای آموزشی اعم از فیلم آموزشی و… در حد توان به صورت رایگان و یا قیمت های بسیار پایین است تا همگان بتوانند از آن استفاده نمایند.