در این مقاله به بررسی استرس و اضطراب در قرن ۲۱ می پردازیم. سر فصل های زیر را در این مقاله با هم مرور می کنیم:

استرس چیست؟

استرس یک واکنش بیولوژیکی طبیعی به یک وضعیت خطرناک می باشد. زمانی که با وضعیت ناگهانی رو به رو می شوید مغز، بدن را با مواد شیمیایی و هورمون هایی مانند آدرنالین و کورتیزول پر می کند.این موضوع سبب افزایش ضربان قلب برای رساندن خون به عضلات و اندام های مهم بدن می شود. در این زمان احساس انرژی بیشتری دارید و آگاهی بیشتری نیز کسب خواهید کرد تا بتوانید بر نیاز های فوری و ضروری خود متمرکز شوید.

استرس و اضطراب

استرس و اضطراب

آیا همه استرس‌ها بد هستند؟

استرس لزوما چیز بدی نیست. درواقع استرس همان چیزی است که به اجداد شکارچی ما کمک کرده تا زنده بمانند و در دنیای امروز نیز به همان اندازه مهم می باشد. همه انسان‌ها ممکن است در برخی از زمان‌ها احساس تنش کنند اما آنچه که افراد مضطرب و استرس‌زا می بینند ممکن است از سایر افراد متفاوت باشد. برای مثال یک سخنرانی را در نظر بگیرید بعض از افراد عاشق هیجان آن هستند و بعضی دیگر با همین فکر به اصطلاح فلج می شوند و نمی توانند عملکرد خوبی از خود نشان دهند.

استرس باید موقتی باشد

هنگامی که لحظه پرواز و صعود هواپیما را پشت سر گذاشتید ضربان قلب و تنفس شما باید کند شود و عضلات آرام گیرند. در مدت زمان بسیار کوتاهی بدن شما باید بدون تاثیرات منفی ماندگار به حالت طبیعی خودش برگردد. استرس شدید و مکرر به روح و جسم شما آسیب می رساند.ز

برای مطالعه مقاله “تاثیر استرس بر بدن و مغز ” کلیک کنید

یک تحقیق علمی در کشور ایالات متحده آمریکا: چند درصد از آمریکایی‌ها دچار استرس می باشند؟

تحقیقات انجام شده بر روی آمریکایی‌ها نشان می دهد که حدود ۸۰ درصد از مردمان آن‌ها در طی یک ماه حداقل یک علامت استرس را داشته‌اند. بنا بر گزارشات ارائه شده ۲۰ درصد این مردمان تحت استرس شدید می باشند. البته این مقدار استرس در شهر های شلوغ و دارای ترافیک بیشتر نیز می شود.

استرس را نمی توان از زندگی حذف کرد. اما می توانیم یاد بگیریم که حتی الامکان از آن دوری کنیم و در شرایط خیلی خاص اگر قادر به دوری از آن نبودیم و دچار استرس شدیم آن را کنترل کنیم.

هورمون های استرس:

وقتی احساس خطر می کنید هیپوتالاموس در پایه مغز شما واکنش نشان می دهد. سیگنال های عصبی و هورمونی شما را به غدد آدرنال می فرستد و به وفور هورمون‌ها آزاد می شوند. این هورمون‌ها روش طبیعی برای آماده سازی شما برای رو به رو شدن با خطر و افزایش احتمال زنده ماندن می باشند.یکی از این هورمون‌ها آدرنالین می باشد، هم چنین ممکن است شما آن را به عنوان اِپی نفرین یا هورمون مبارزه ای نیز بشناسید.

برای مطالعه مقاله “همه چیز درباره آدرنالین” کلیک کنید

آدرنالین وظایفی را به عهده دارد که عبارتند از:
  • افزایش ضربان قلب
  • افزایش میزان تنفس
  • راحت سازی استفاده از گلوکز برای عضلات
  • انقباض رگ های خونی
  • هدایت خون به عضلات
  • تحریک تعریق
  • مهار تولید انسولین

در حالی که آدرنالین در حال حاضر مفید است اما استفاده مکرر از آن می تواند منجر به عوامل زیر شود:

  • آسیب رگ های خونی
  • فشار خون بالا
  • افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی
  • سردرد
  • اضطراب
  • بی خوابی
  • افزایش وزن

با توجه به توضیحات بالا از اهمیت آدرنالین آگاه شدید با اینکه این هورمون حائز اهمیت است اما هورمون اصلی استرس نیست. هورمون اصلی استرس کورتیزول می باشد.

استرس و کورتیزول:

کورتیزول در شرایط استرس زا به عنوان هورمون اصلی استرس نقش اساسی ایفا می کند.

از جمله کارکرد های کورتیزول عبارتند از:

  • افزایش مقدار گلوکز موجود در خون
  • کمک به مغز در جهت استفاده موثر تر از گلوکز
  • افزایش دسترسی به موادی که موجب ترمیم بافت‌ها می شوند
  • تغییر پاسخ ایمنی بدن
  • مرطوب کردن سیستم تولید مثل و روند رشد
  • کنترل قسمت‌هایی از مغز که وظیفه کنترل ترس، انگیزه و خلق و خو را دارند

تمامی کارکرد ‌هایی که در قسمت بالا گفته شد به شما کمک می کند  تا در یک وضعیت پر استرس مقابله موثرتری را داشته باشید. این یک روند طبیعی است و برای بقای انسان ضروری می باشد.

مضرات بالا بودن سطح کورتیزول به مدت طولانی:

  • افزایش وزن
  • فشار خون بالا
  • کاهش انرژی
  • دیابت نوع دوم
  • پوکی استخوان
  • ایجاد مشکلات حافظه
  • کاهش ایمنی بدن

برای مطالعه مقاله : ۶ راهکار برای افزایش قدرت تمرکز و حافظه” کلیک کنید

انواع استرس:

استرس انواع گوناگونی دارد که عبارتند از:

  • استرس حاد
  • استرس حاد اپیزودیک
  • استرس مزمن

استرس حاد:

استرس حاد ممکن است برای همه اتفاق بیفتد که این حالت واکنش سریع بدن به یک وضعیت جدید و چالش برانگیز می باشد. برای مثال در هنگام تصادف شما با این نوع استرس رو به رو می شوید. استرس حاد همچنین می تواند نشات گرفته از اتفاقی باشد که برایتان هیجان انگیز است و از آن لذت می برید. این احساس تا حدی ترسناک و در عین حال هیجان انگیز است مثلا زمانی که در حال اسکی روی یک کوه شیب دار هستید تصور کنید.

آیا این نوع از استرس برای بدن ضرر دارد؟

این نوع استرس و اثرات آن نه تنها به شما آسیبی نمی رساند حتی مکن است برای شما مفید نیز باشند. موقعیت های استرس‌زا به بدن و مغز شما کمک می کنند تا در زمان های استرس‌زا در آینده بهترین پاسخ را بدهند. در این نوع استرس پس از عبور از خطر سیستم های بدن شما باید به حالت طبیعی بازگردند.

استرس حاد شدید متفاوت است. این نوع از استرس می تواند منجر به اختلال استرس پس از سانحه یا سایر مشکلات روانی شود.

استرس حاد اپیزودیک:

استرس حاد اپیزودیک زمانی است که شما استرس حاد را به صورت مکرر تجربه می کنید.اگر اغلب اوقات دلواپس و نگران اتفاقاتی که ممکن است بیفتد باشید این نوع استرس ممکن است در شما به وجود بیاید و در این زمان احساس کنید که زندگی شما دچار بی نظمی شده و از یک بحران به بحران دیگر می روید.استرس حاد اپیزودیک همانند استرس حاد شدید می تواند برای سلامتی جسم و روح شما بسیار مضر باشد.

برای مطالعه مقاله ” افسردگی چیست و راه های تشخیص و درمان افسردگی ” کلیک کنید.

استرس مزمن:

اگر برای مدت زمان طولانی استرس دارید شما دچار استرس مزمن هستید. استرس طولانی مدت می تواند اثرات منفی زیادی بر سلامتی شما بگذارد که ممکن است منجر به عوامل زیر شود:

  • اضطراب
  • بیماری های قلبی و عروقی

    استرس و اضطراب

    استرس و اضطراب

  • افسردگی
  • فشار خون بالا
  • ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
  • سردرد
  • معده درد
  • بی خوابی

علل استرس:

برخی از علل استرس حاد یا مزمن عبارتند از:

  1. زندگی در اثر یک فاجعه طبیعی یا دست ساز
  2. زندگی با بیماری دیرینه
  3. زنده ماندن از یک حادثه تصادف یا بیماری
  4. قربانی یک جرم بودن
  5. تجربه عوامل استرس‌زا خانوادگی مانند:
  • یک رابطه ناهنجار
  • یک ازدواج نا موفق
  • دادرسی طولانی مدت طلاق
  • مشکلات حضانت کودک
  1. مراقبت از فردی که دوستش دارید و دارای بیماری مزمن مانند زوال عقل است
  2. زندگی در فقر و یا بی خانمان بودن
  3. کار در یک حرفه خطرناک
  4. ساعت بالای کاری یا داشتن شغلی که از آن متنفر هستید
  5. سربازی

علائم استرس:

همانطور که علل متفاوتی برای ایجاد استرس وجود دارد در نتیجه علائم و نشانه های آن نیز متفاوت خواهد بود. داشتن تمام علائم استرس با هم بعید به نظر می رسد.

برخی از علائم استرس عبارتند از:

برای مطالعه مقاله “۲۰ روش برای اینکه زودتر بخوابیم ؟(خوابم نمیبره) ” کلیک کنید

سردردهایی با منشا استرس:

این نوع از سر درد‌‎‌ها به عنوان سردرد های تنشی شناخته می شوند که به دلیل وجود عضلات تنش در سر، صورت و گردن به وجود می آیند. موارد زیادی موجب سردرد های تنشی می شوند، اما این گرفتگی عضلات می تواند ناشی از استرس عاطفی یا اضطراب باشد.

علائم این نوع سردرد عبارت است از:

  • سردرد خفیف تا متوسط
  • احساس فشار زیاد در ناحیه پیشانی
  • حساسیت جمجمه یا پیشانی

زخم معده و معده در های ناشی از استرس:

زخم معده نوعی زخم در معده انسان می باشد که سوزش معده از رایج‌ترین علائم آن می باشد.

زخم معده می تواند دلایل متفاوتی داشته باشد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

  • عفونت ناشی از هلیکوباکتر پیلوری
  • استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی (غیر استروئیدی)
  • سرطان نادر و تومور‌ها

استرس در بعضی از افراد سبب پرخوری می شود:

بعضی از مردم در هنگام استرس حتی اگر گرسنه نیز نباشند شروع به خوردن می کنند. اگر بیش از عادات طبیعی، شب هنگام  به صورت ناهنجار غذا می خورید احتمالا دچار این نوع استرس شده‌اید. وقتی دچار استرس می شوید و شروع به خوردن می کنید، کالری بیشتری را نسبت به کالری مورد نیازتان مصرف می کنید و قطعا غذاهای سالمی را نیز انتخاب نخواهید کرد که این امر موجب افزایش سریع وزن و بسیاری از مشکلات سلامتی شده و هیچ گونه کمکی به بهبود استرس شما نیز نخواهد کرد.

استرس کاری(کار انسان نیز می تواند موجب استرس شود):

به هر دلیلی کار می تواند منبع استرس زیادی باشد،این استرس می تواند گاه به گاه یا مزمن باشد.

عوامل متعددی می توانند موجب استرس کاری شوند که بعضی از آن ها عبارتند  از:

  • کاهش قدرت و عدم کنترل اتفاقات
  • عدم علاقه به شغل فعلی و نبود گزینه های دیگر
  • انجام کارهایی که فکر نمی کردید مجبور به انجام آن‌ها شوید
  • بحث و درگیری با همکار
  • در خواست زیاد و حجم کاری بالا

اگر در شغلی هستید که از آن متنفر هستید و همیشه در حال انجام خواسته های دیگران هستید به نظر می رسد در این شرایط استرس اجتناب ناپذیر است.

استرس چگونه بر سلامتی تاثیر می گذارد؟

بدن انسان به گونه ای طراحی شده است که می تواند استرس را تجربه و نسبت به آن واکنش نشان دهد. استرس می تواند مثبت باشد زیرا انسان را هوشیار، با انگیزه و آماده برای جلوگیری از خطر می کند. استرس زمانی خطرناک می شود که فرد بدون تسکین یا آرامش بین عوامل استرس‌زا با چالش های مداوم رو به رو شود.

مروری بر انواع علائمی که شخص دارای استرس از آن‌ها رنج می برد:

علائم جسمی علائم عاطفی علائم شناختی علائم رفتاری
حرکات نامنظم روده کاهش صبوری اختلال در تمرکز تغییر عادت های غذایی
لرزیدن احساس ناراحتی و افسردگی اختلال در یادآوری برای مثال یادآوری تکالیف جویدن ناخن
مریضی بیش از اندازه احساس پوچی نگرانی مزمن دروغ مکرر
درد قفسه سینه بی قراری افکار و احساسات مضطرب تغییر انبوده در عملکرد مدرسه یا کار
سردرد تحریک پذیری اختلال در قضاوت شکست های غیرطبیعی
حالت تهوع حس انزوا لکنت زبان مشکل در همراهی با دوستان،خانواده و…
درد های عضلانی عدم هضم مشکلات زندگی افکار تکراری یا ناخواسته تمایل به استفاده از تنباکو و دخانیات

برای مطالعه”تاثیر استرس بر بدن و مغز” کلیک کنید

مدیریت استرس:

هدف از مدیریت استرس رهایی همیشگی از آن نیست. این امر نه تنها امکان پذیر نیست بلکه از فواید استرس در بعضی از موقعیت‌ها نیز گفتیم. با گذشت زمان مدیریت میزان استرس به کاهش خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با استرس کمک می کند و کمک می کند تا به صورت روزانه حال بهتری داشته باشید.

برای مدیریت استرس مراحل زیر را انجام دهید:

  1. عوامل استرس‌زا را دسته بندی نمایید.
  2. مواردی را که می توانید از آن‌ها دوری کنید مشخص کنید.
  3. به دنبال روش‌هایی برای موارد استرس زایی که نمی توانید از آن‌ها جلوگیری کنید باشید.

راهکار های مدیریت استرس:

علاوه بر سه اصل بالا موارد زیر نیز راهکار های مناسبی برای مدیریت استرس می باشند.

  • رژیم غذایی سالم و اصولی
  • ۷ الی ۸ ساعت خواب مفید در شب
  • ورزش
  • کاهش میزان کافئین و الکل
  • در نظر گرفتن زمان کافی برای استراحت
  • حفظ حس شوخ طبعی
  • یادگیری تکنیک های مراقبه(مدیتیشن) مانند تنفس عمیق، یوگا و ماساژ
  • گذراندن اوقات با خانواده و دوستان
  • مطالعه کافی

مقابله با استرس:

یادگیری مقابله با استرس نیازمند آزمایش و خطا می باشد و در همه افراد یکسان نخواهد بود. شما باید مجموعه ابزار‌ها و ترفند های کاهش استرس خودتان را داشته باشید تا هنگام شروع استرس بیش از یک استراتژی برای اجرای آن داشته باشید.

  • تنفس:

یکی از بهترین کارهایی که در زمان استرس می توانید انجام دهید این است که نفس عمیق بکشید. این استراتژی را هنگامی که آرام هستید تمرین کنید تا بتوانید زمانی که تحت فشار هستید از آن استفاده کنید.

مطمئنا برنامه های زیادی برای این کار موجود است اما بهترین روش برای تمرکز ذهن دوری از دنیای دیجیتال و اتصال به دنیای طبیعی می باشد.در محیط بیرون پیاده روی کنید و با استفاده از تمام حواس خود از اطراف خود آگاه شوید.

  • تحرک:

ورزش روزانه سبب انتشار مواد شیمیایی مناسب در مغز شما می شود.انجام یک ورزش روزانه می تواند شما را از واکنش های منفی در برابر وقایع استرس زا دور کند.

  • آینده نگری:

نوشتن بهترین و بدترین روزهای هفته به شما کمک می کند موانع را مرتب کنید و روی آنچه که تا کنون درست پیش رفته‌اید تمرکز کنید.

  • خلاقیت:

کتاب های رنگ آمیزی بزرگسالان محبوب است و قطعا دلیلی وجود دارد.رنگ آمیزی نقاشی،نوشتن شعر و… نشان دهنده این است که شما در حال انجام یک سرگرمی خلاقانه هستید و همین امر موجب آرام گرفتن ذهن می شود.

تفاوت استرس و اضطراب چیست؟

استرس و اضطراب هر دو بخشی از زندگی انسان‌ها می باشند اما هردو در صورت ماندگاری طولانی مدت می توانند آثار بدی را در زندگی شخص نشان دهند. استرس و اضطراب معمولا متفاوت می باشند.

استرس (Stress):

استرس بیشتر زمانی به جود می آید که ما تحت فشار های خارجی هستیم و به دنبال راهی برای مقابله با این مشکلات می گردیم. معمولا وقتی استرس داریم می دانیم برای چه استرس داریم و پس از گذشت شرایط استرس‌زا علائم استرس نیز ناپدید خواهند شد و به حالت طبیعی باز می گردیم.

اضطراب (Anxiety):

اضطراب همیشه به راحتی قابل تشخیص نمی باشد. اضطراب بر نگرانی یا ترس از مواردی تمرکز دارد که می تواند ما را تهدید کند اما در حال حاضر به آن‌ها دچار نیستیم. در واقع اضطراب واکنش به خود استرس می باشد. مطمئناٌ اضطراب می تواند نتیجه ای از استرس اپیزودیک یا مزمن باشد.استرس مداوم در طولانی مدت اگر درمان نشود تبدیل به اضطراب خواهد شد و اضطراب نیز اگر ادامه دار باشد به افسردگی و وسواس ختم می شود.

برای کاهش استرس و اضطراب از چه غذاهایی استفاده کنیم؟

تغذیه یکی از عوامل مهم سلامتی جسم و روان است. این که در طی روز از چه موادی استفاده می کنیم بسیار مهم است زیرا مواد غذایی می توانند رفتار،سلامتی، روان و عملکرد های ما را تحت تاثیر قرار دهند. بعضی از مواد غذایی می توانند سبب کاهش استرس و اضطراب می شوند.تمامی این مواد غذایی را در مقاله تغذیه به طور کامل بررسی کرده‌ایم.

برای آگاهی از مواد غذایی که باعث کاهش استرس می شوند کلیک کنید.

درمان اختلالات اضطراب:

دو راهکار اصلی و اساسی برای درمان اضطراب، روان درمانی و دارو است و افراد زیادی از ترکیب این دو بهره مند می شوند.

روان درمانی:

گفتگو های درمانی برای کمک به افراد در شناسایی،پردازش و کنار آمدن با عوامل ایجاد کننده اضطراب مفید است.درمان شناختی رفتاری (CBT) یک درمان کوتاه مدت بسیار موثر و مفید که به انسان‌ها کمک می کند مهارت های خاصی را برای هدف گیری محرک های خاص خود بیاموزند.

داروها:

داروهای ضد افسردگی معمولا دارای عوارض خفیفی می باشند اما با این حال به کاهش برخی از علائم اضطراب کمک می کنند. داروهای ضد افسردگی می توانند برای مدت طولانی استفاده شوند.برای مثال دو نمونه از این داروها عبارتند از:

  • بوسپیرون: یک داروی ضد اضطراب است که به طور مداول قابل استفاده می باشد.
  • بنزودیازپین ها: برای کاهش علائم اضطراب می توانند به صورت محدود استفاده شوند اما می توانند موجب عادت در فرد شوند.

توجه بسیار مهم:

تمام داروهای مصرفی باید از هر نظر توسط پزشک مورد بررسی و بحث قرار گیرد و هرگونه عوارض جانبی باید فورا به پزشک متخصص گزارش شود.بدون مشورت با پزشک به قطع کردن دارو ها نپردازید و از مصرف خودسرانه اجتناب کنید.

برای مطالعه مقاله “مصرف ریتالین برای دانش آموزان و کنکوری ها جهت تقویت حافظه “کلیک کنید

تغییرات در شیوه زندگی:

فعالیت های گوناگونی عادت های زندگی ما را تشکیل می دهند که عادت های نامناسب می توانند موجب بروز اضطراب شوند. قبل از استفاده از داروها عوامل متعددی نیز می توانند علائم اضطراب در شما را کاهش دهند که عبارتند از:

  • ورزش روزانه
  • خواب مناسب
  • غذای سالم
  • کاهش مصرف الکل و کافئین

برای مطالعه مقاله “ماری جوانا (گل)چیست؟(خطرات و فواید مصرف گل) ” کلیک کنید

علائم اختلال اضطراب عمومی:

یکی از اصلی‌ترین ویژگی های اختلال اضطراب فراگیر،اضطراب و نگرانی بیش از حد (در مورد تعدادی از فعالیت ها یا رویدادها) است که بیش از یک روز افراد دچار آن می شوند و ممکن است تا ۶ ماه نیز ادامه پیدا کند. علائم دیگر از اختلال اضطراب عمومی شامل موارد زیر می باشد:

  • دشواری کنترل نگرانی
  • بی قراری و عدم رضایت از زندگی
  • خستگی مداوم
  • مشکل در تمرکز
  • تحریک پذیری
  • گرفتگی عضلانی
  • اختلالات خواب( بی خوابی)
  • سردرد،سرگیجه و…
  • تنگی نفس
  • تعریق بیش از حد
  • درد قفسه سینه
  • ضربان قلب سریع
استرس تحصیلی و کنکور

استرس تحصیلی و کنکور

استرس تحصیلی:

با توجه به گفته های گرانویل استنلی هال، نوجوانی به عنوان دوره ای استرس‌زا و طوفانی معرفی شده است. در حال حاضر تحقیقات زیادی در مورد دلایل استرس و رفتار مقابله ای از جوانان در این مورد وجود دارد.

برخی از دلایل استرس در بین دانش آموزان:

عوامل مختلفی به عنوان اصلی‌ترین علل استرس دانش‌آموزان مورد توجه قرار گرفته است که برخی از آن‌ها عبارتند از:

  • مدارس و مراکز آموزشی:

دانش‌آموزان به دلیل فشار های تحصیلی از استرس رنج می برند. والدین و معلمان برای عملکرد بهتر دانش‌آموزان را تحت فشار قرار می دهند که این موضوع سبب می شود تا دانش آموزان در شرایطی خستگی ناپذیر و بی وقفه درس بخوانند و  همین موضوع سبب ایجاد استرس در آن‌ها می شود. برای مواجهه با استرس در بین دانش موزان معلمان باید مقالات مفید تکنیک های مدیریت استرس را به دانش آموزان خود معرفی کنند.

  • روابط عاطفی:

برخی از دانش‌آموزان در دوره دبیرستان و کنکور با برخی از مسائل عاطفی و علاقه مندی به جنس مخالف رو به رو می شوند.قرارگیری در چنین موقعیتی،مواجه شدن با برخی از مشکلات و کسب تجربه های متفاوت در این راه یکی دیگر از دلایل استرس در نوجوانان و دانش‌آموزان می باشد.

  • محیط:

برای برخی از دانش‌آموزان پذیرفتن این که در حال رفتن به دبیرستان هستند دشوار است. پذیرفتن محیطی کاملا متفاوت برای آن‌ها سخت می باشد.که این موضوع در برخی از افراد سبب ابتلا به بیماری نیز می شود.

  • برنامه های فوق برنامه:

مدارس دانش‌آموزان را برای شرکت در برنامه های فوق برنامه مانند:ورزش،کارگاه های مهارت،باشگاه ها و کارهای داوطلبانه تحت فشار قرار می دهند.همین موضوع سبب افزایش استرس و اضطراب دانش‌آموزان می شود.

  • تکالیف زیاد:

دانش‌آموزان و کنکوری‌ها چه بسا حتی دانشجویان نیز از سمت معلمان و اساتید خود حجم بالایی از تکالیف و کارها را دریافت می نمایند.برای مثال دانش‌آموزان برای آمادگی کنکور باید هم تکالیف تستی و هم تشریحی خود را انجام دهند و بین هردو تعادل ایجاد نمایند که در نتیجه حجم بالای تکالیف نیز می تواند موجب استرس شود.

  • مدیریت زمان:

مدیریت زمان یکی دیگر از علل ایجاد استرس بین دانش آموزان و کنکوری ها می باشد.برای مثال ایجاد تعادل بین دروس تشریحی،تستی،فعالیت های فوق برنامه،استراحت و تفریح کار دشواری است اما باید بدانید که با داشتن برنامه منظم و اصولی به راحتی می توانید به تمام کارهای روزانه خود رسیدگی کنید.

برای مشاوره و برنامه ریزی فردی و تخصصی با بهترین مشاور کلیک کنید.

  • فشار خانواده:

دانش‌آموزان استرس را از جانب خانواده های خود نیز تجربه می کنند.برای مثال خانواده ها اغلب به جای تشویق فرزندان خود برای موفقیت مدام از آن‌ها می خواهند که سخت درس بخوانند و مدام در حال درس خواندن باشند.

  • کمبود خواب و عادت های اشتباه:

تحقیقات نشان داده است که دانش آموزانی که مشکلات خواب و یا کمبود خواب دارند نسبت به سایر دانش‌آموزان بیشتر دچار استرس خواهند شد. اگر گمان می کنید که دانش‌آموز و کنکوری موفق کسی است که باید  شب‌ها تا دیروقت درس بخوانند سخت در در اشتباهید.

برای مطالعه مقاله” انسان های موفق،رتبه های برتر کنکور و ثروتمندان،چقدر می خوابند؟(خواب) ” کلیک کنید

  • عادت های بد غذایی:

عادت های غذایی نامناسب و غیراصولی نیز استرس دانش‌آموزان و کنکوری‌‌ها را زیاد می کند. برخی از مواد غذایی سبب افزایش استرس می شوند.

برای مطالعه مقاله “اهمیت تغذیه در زندگی و ایجاد استرس” کلیک کنید

اثرات مخرب استرس بر تحصیل دانش‌آموزان:

با قرارگیری در ایام امتحانات طبیعی است که همه دانش‌آموزان درصد کمی استرس برای نتیجه داشته باشند.این استرس همان استرس مفیدی است که نه تنها مضر نیست بلکه به شما کمک می کند تا بیشتر تلاش کنید. در واقع باید بگوییم دانش‌آموز و داوطلبی که حتی اندکی استرس هم ندارد بیمار است و شاید هم بی خیال و بی تفاوت نسبت به نتیجه. پس درصد کمی استرس شما را در جهت تلاش بیشتر و رقابت و کسب نتیجه بهتر یاری خواهد کرد.

استرسی که موجب شکست در امتحانات می شود:

این نوع استرس دیگر مفید نیست. اگر استرس و اضطراب بیش از حد برای امتحانات خود دارید باید بدانید که شکست خواهید خورد. اغلب دانش آموزانی که دچار درصد بالایی از استرس در حین امتحان یا آزمون می شوند در حالی که ساعت‌ها درس خوانده‌اند و تلاش کرده‌اند شکست خواهند خورد. زیرا استرس سبب کاهش تمرکز و افزایش نگرانی می شود و در نتیجه عملکرد مغز مختل شده و نمی توانید به سوالات جواب درست دهید.

حساسیت کنکور و افزایش میزان استرس:

اغلب کنکوری‌ها به دلیل حساسیت بالای سال کنکور و اینکه نتیجه سال‌ها درس خواندن آن‌ها قرار است در چند ساعت کنکور رقم بخورد استرس زیادی دارند که همین استرس برای آن‌ها آفتی بزرگ می باشد و ممکن است حتی پاسخ به یک تست غلط رتبه آن‌ها را به طور چشمگیری جا به جا کند.

در جلسه کنکور جدا از سواد و مهارت های تست زنی،آرامش به شما کمک فراوانی خواهد کرد:

تحقیقات نشان داده است افرادی که بدون در نظر گرفتن نتیجه(به طور مثال دانشجویانی که صرفا جهت محک خود در کنکور شرکت می کنند) در کنکور شرکت می کنند در حالی که ممکن است ساعت مطالعه خیلی پایین تری نسبت به کنکوری ها داشته باشند و حتی خرج هایی نظیر کلاس و معلم خصوصی و… را نیز نکرده باشند نتیجه بهتری نسبت به داوطلبان کنکوری ای که استرس بیش از حد نرمال دارند کسب خواهند کرد.در نتیجه حفظ آرامش و دوری از استرس به وسیله راهکار های گفته شده بسیار موثر خواهند بود.

استرس احتمال تصمیم گیری نادرست را افزایش می دهد:

زمانی که دچار استرس فراوان هستید طبیعی است که قدرت تصمیم گیری درستی را ندارید و قطعا احتمالا خطا در شما افزایش پیدا خواهد کرد.هم چنین افراد در چنین شرایطی کل مطالبی را که مطالعه کرده اند فراموش خواهند کرد و در این زمان داوطلبی که بدون استرس به سوال‌ها پاسخ می دهد با آرامش و قدرت تصمیم گیری بالاتری این کار را انجام می دهد در نتیجه موفق نیز خواهد شد.

نتیجه را به خدا بسپارید:

همه ما خداوند را می پرستیم و در سختی‌ها از او کمک می خواهیم.من میگویم استرس برای نتیجه معنا ندارد.در واقع اگر دانش آموزی در طی سال خوب تلاش کرده باشد و برای رسیدن به هدفش ذره ای کوتاهی نکرده باشد باید بدون استرس و با حفظ آرامش خود در جلسه حاضر شود و نتیجه را به خدا بسپارد و فارغ از نتیجه آزمون پاسخ دهی را شروع کند.گمان می کنم استرسی که اغلب دانش آموزان از آن می گویند و به آن دچار هستند استرس نیست و درواقع عذاب وجدان کارهایی است که باید انجام می داده اند و نداده اند.

راهکار های کاهش استرس دانش‌آموزان و کنکوری‌‌ها:

علاوه بر رعایت نکات قبل به چند مهارت بعدی توجه کنید و سعی کنید حتما به آن‌ها عمل نمایید.

  1. سبک یادگیری خود را بدانید:

  • آیا اطلاعی از سبک یادگیری خود دارید؟
  • آیا می دانید که یادگیری در تمامی افراد یکسان نیست؟

این که بدانید شما یک یادگیرنده بصری،سینتیکی یا شنوایی هستید بسیار مهم است زیرا می توانید شیوه های مطالعه خود را بر اساس سبک یادگیری خاص خود تطبیق دهید و این امر دست یابی به موفقیت را آسان تر می کند.

برای مطالعه “روش های مطالعه صحیح (دانش آموزان،کنکوری ها)” کلیک کنید

  1. تمرین تجسم سازی:

تجسم و تصاویر تکنیک های مدیریت استرس ثابت شده ای می باشند. شما باید با تصویر سازی این که در مسیر رسیدن به خواسته‌ها و اهداف خود هستید استرس را از خودتان دور کرده و برای کسب نتیجه بهتر در آزمون‌ها و امتحانات تلاش کنید.

  • توصیه مهم:

هر روز چند دقیقه را به تصورات خود اختصاص دهید و هر آنچه که می خواهید اتفاق بیفتد را برای خود بگویید و در ذهن خود تصور کنید.برای مثال می توانید تصور کنید که در آزمون رتبه برتر شده اید و یا بالاترین درصد ها و نمره های کلاسی برای شما می باشد.

  1. یادگیری مهارت های مطالعه:

وقتی مهارت های خاص مطالعه را می شناسید و تمرین می کنید تجربه های تحصیلی شما نیز آسان تر خواهد شد.به عنوان مثال یادگیری با تمرکز بالا بر روی مباحث خاص با شیوه‌هایی که قبلا طی آزمون و خطا فرا‌گرفته اید و اکنون برایتان تبدیل به مهارت شده است می تواند میزان یادگیری شما را افزایش دهد.

برای مطالعه مقاله “تند خوانی چیست و روش های مختلف تندخوانی ” کلیک کنید

جمع بندی استرس و اضطراب

استرس و اضطراب را با هم مرور کردیم.به آسیب‌ها و زیانی که به بدن وارد می کنند پی بردیم؛راه های درمان آن را نیز آموختیم. اما توجه شود که تا جایی که امکان پذیر است خود را در معرض تنش و استرس قرار ندهید. ورزش کردن و تغذیه مناسب را در رژیم روزانه خود بگنجانید. توجه کنید به صورت خودسرانه دارو مصرف نکنید. بهترین درمان پیشگیری،ورزش و تغذیه می باشد.